Pewien czas temu informowaliśmy o tym, że Polska będzie drugim krajem Unii Europejskiej, któru przyjmie nowe rozwiązania systemowe odnośnie systemu kaucyjnego. Ma ono na celu zwiększenie recyklingu zużytych butelek plastikowych, szklanych czy plastikowych puszek po napojach. Cel jest jeden - zwiększenie recykling. W pierwotnych założeniach za butelkę szklaną opłata miała wynosić złotówkę. Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce już teraz urealnić wysokość kaucji, aby nie zniechęcić producentów do pakowania towaru w szkło.
Zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać już od stycznia 2025 r. sklepy wielkopowierzchniowe (powyżej 200 mkw.) wyposażą placówki w specjalne automaty do pobierania butelek z tworzyw sztucznych.
Niestety w wyniku powyższej regulacji prawnej ceny napojów na sklepowych półkach wzrosną. Co istotne - klient zapłaci dodatkowo za każdą zakupioną butelkę, wytworzoną z tworzywa sztucznego.
Pieniądze będzie można jednak odzyskać, oddając butelki z tworzyw sztucznych do specjalnych automatów. Pierwotnie wysokość kaucji miała wynieść:
- jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych do pojemności 3 litrów - 50 groszy kaucji,
- wielorazowe butelki szklane do 1,5 litra - 1 zł kaucji,
- puszki do pojemności 1 litra - 50 groszy kaucji.
Jednak według ostatnich zapowiedzi MKiŚ przepisy zyskają nową formę. Chodzi konkretnie o szklane butelki. "Nowelizacja rozporządzenia ma na celu urealnienie stawek opłaty produktowej dla opakowań objętych systemem kaucyjnym przez uwzględnienie masy opakowań przy określaniu wysokości opłaty" - tłumaczy ministerstwo
Dodatkowo urzędnicy przyznają, że "Duża masa opakowań szklanych w porównaniu z masą butelek PET czy puszek o tej samej pojemności, i wynikająca z tego mała ich liczba przypadająca na 1 kg danego rodzaju opakowania powoduje, że stosowanie go może stać się mniej atrakcyjne dla wprowadzających, stąd potrzeba urealnienia wysokości tej opłaty".
Ministerstwo w nowym projekcie zapowiedziało zmianę stawek odnośnie wykorzystania butelek szklanych wielokrotnego użytku na następujące:
- 0,01 zł za rok 2025,
- 0,05 zł z rok 2026,
- 0,25 zł za rok 2027.
Co ciekawe według ankiety przeprowadzonej przez polską firmę ARC Rynek i Opinia aż 88 proc. pytanych Polaków podoba się pomysł, wprowadzenia systemu kaucyjnego w Polsce. To niewiele mniej niż w Niemczech. Tam system kaucji za butelki zapewnia wskaźnik zwrotów na poziomie 98 proc.
Dodajmy, że do 2025 r. unijne kraje członkowskie muszą uzyskać poziom selektywnej zbiórki tworzyw sztucznych na poziomie 77 proc. Takie systemy kaucyjne powinny być wdrożone we wszystkich państwach członkowskich do 2029 roku
W Biedronce i Lidlu automaty już stoją
W niektórych lokalizacjach dyskontów np. Lidl czy Biedronka już teraz pojawiają się pierwsze automaty. To właśnie w tego rodzaju recyklomatach po wrzuceniu butelek z tworzyw sztucznych, otrzymamy zwrotną kaucję. Lidl pierwsze testy zaczął już w 2022 roku, a w grudniu 2023 roku sieć chwaliła się, że z jej automatów pozyskano vouchery na kwotę 100 tys. zł. Podobne testy ruszyły w ubiegłym roku także w Biedronce. Na razie rozwiązanie w dyskontach funkcjonuje na zasadzie voucherów - klient otrzymuje 5 groszy za każdą butelkę. Dopiero od 1 stycznia przyszłego roku zmiany będą bardziej odczuwalne dla naszych portfeli. Co ważne, kiedy nowa ustawa wejdzie w życie, butelki czy też puszki będzie można oddawać do dowolnego automatu.
