Co roku powracają problemy z barszczem Sosnowskiego. Nie mieliśmy jeszcze w tym roku doniesień o ciężkich poparzeniach, ale Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Bydgoszczy profilaktycznie informuje, jak wygląda ta niebezpieczna roślina i jakie są skutki kontaktu z nią. Sprawdzamy, gdzie w regionie można ją napotkać.

Barszcz Sosnowskiego uznany jest w Unii Europejskiej za roślinę inwazyjną, a jego stanowiska są monitorowane. Do Polski barszcz dotarł z Kaukazu w latach 50. XX wieku. Był to dar radzieckiego Wszechzwiązkowego Instytutu Uprawy Roślin w Leningradzie. Jako roślina pastewna do lat 70. był uprawiany we wszystkich krajach bloku wschodniego. Duża produkcja nasion spowodowała, że szybko rozpowszechnił się w całej Polsce. Walka z barszczem Sosnowskiego prowadzona jest od lat, gdyż kontakt z nim jest niebezpieczny.
 

Roślina pełna furanokumaryny

Sok i olejki eteryczne barszczu Sosnowskiego zawierają furanokumaryny, czyli toksyczne substancje, które pod wpływem promieniowania słonecznego wywołują zmiany skórne, przypominające oparzenie – zaczerwienienie, wysypkę, owrzodzenie czy opuchlizna. Objawy występują od kilku do kilkunastu godzin po kontakcie. Mogą wystąpić również nudności, wymioty, bóle głowy, obrażenia układu oddechowego i oczu, wstrząs anafilaktyczny.

Do poparzenia może dojść nawet bez bezpośredniego kontaktu z barszczem Sosnowskiego, gdyż wydzielane przez niego olejki eteryczne mogą unosić się w powietrzu nawet na odległość kilkunastu metrów.

Wyrośnięty koper czy barszcz?

Kaukaskie barszcze to największe rośliny zielne na świecie. Występuje na terenie całej Polski. Lubią łąki, pastwiska, wzdłuż strumienie wodne, obrzeża lasów, pól i skarpy rowów. Trzeba szczególnie uważać latem, ponieważ wilgoć i wysoka temperatura powietrza zwiększa ich toksyczność.

Jak rozpoznać barszcz Sosnowskiego?

• Przypomina wyglądem koper
• Charakterystyczne białe kwiaty zebrane w duży baldach
• Łodygi pokryte purpurowymi plamkami
• Wysokość nawet do 3-5 m
• Szerokość rozety liściowej do 2 m
• Grubość łodygi do 12 cm

Najlepiej się nie zbliżać

Podstawowa zasada to: nie dotykaj i nie zrywaj roślin, zwłaszcza gołymi rękoma. Lotne olejki eteryczne barszczu mogą osadzać się na skórze, więc nie należy się nawet do niego zbliżać. Należy pamiętać, że skóra dzieci jest bardziej wrażliwa na jego toksyczne działanie.

Co zrobić w przypadku wystąpienia poparzenia barszczem Sosnowskiego?

Instrukcja postępowania po kontakcie znajduje się na stronie Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologiczna w Bydgoszczy.

• Przy bezpośrednim kontakcie jak najszybciej przemyj skórę letnią wodą z mydłem, aby usunąć z jej powierzchni sok rośliny. Umyj wszystkie przedmioty i upierz ubrania, które miały kontakt z barszczem.
• Jeśli na skórze pojawiły się pęcherze surowicze, ale nie doszło do ich rozerwania, możesz zastosować miejscowo maść kortykosteriodową. Dobór środków farmakologicznych skonsultuj z lekarzem.
• Jeżeli roślina miała kontakt z oczami, przemyj je dokładnie wodą, chroń przed światłem i skonsultuj się z okulistą.
• Możesz stosować chłodne okłady z lodu.
• Jeśli poparzenie jest silne lub odczuwasz problemy oddechowe – wezwij pogotowie ratunkowe.
• Niezależnie od stopnia nasilenia objawów unikaj ekspozycji na światło słoneczne. Nawet jeśli nie wystąpiły żadne objawy, unikaj słońca przez co najmniej 48 godzin.

Barszcz Sosnowskiego w naszym regionie

Można sprawdzić miejsca, gdzie występuje barszcz Sosnowskiego w bazie online, która liczy prawie 3000 lokalizacji. Tam również można zgłosić zauważone rośliny. Początkowo był to problem terenów popegeerowskich. Jednak po zaprzestaniu kontrolowanej hodowli w latach 70. kaukaskie barszcze rozpleniły się już wszędzie. Spotykamy je także w największych miastach.

Na mapie naliczyliśmy ponad 200 stanowisk rośliny w województwie kujawsko-pomorskim. Największe skupiska znajdują się w Inowrocławiu i okolicach - jest ich aż 19. W Bydgoszczy na barszcz natrafić możemy nad Brdą oraz w niedalekim Kusowie. Na barszcz w Toruniu natkniemy się na Bielanach. Niedaleko Kowalewa Pomorskiego są 3 stanowiska.

CZYTAJ WIĘCEJ:

• Pięciu kandydatów na stanowisko dyrektora CSW

• Gniazdownicy. Gdzie w kujawsko-pomorskim jest ich najwięcej?

• Tak z drona prezentuje się pchli targ w Toruniu ZDJĘCIA