Największa uczelnia w regionie, a więc Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu świętuje w tym roku swoje 80-lecie istnienia. Jednym z najważniejszych elementów obchodów będzie zaplanowane na 19 lutego święto uniwersytetu. Co jeszcze przewidziano?
80 lat największej uczelni w regionie
UMK zostało powołane 24 sierpnia 1945 roku dekretem Rady Ministrów. Inicjatywa powołania uniwersytetu w Toruniu wyszła już w lutym 1945 r., zaledwie w kilka dni po wyzwoleniu miasta spod okupacji niemieckiej, od dr. Henryka Świątkowskiego, delegata rządu, a następnie wojewody pomorskiego. Szybko uzyskała szerokie wsparcie społeczne.
Jego utworzenie miało na celu aktywizację naukową i kulturalną regionu oraz repolonizację terenów poddanych germanizacji. W marcu i kwietniu 1945 r. środowiska naukowe, w tym repatriowani profesorowie z Wilna i Lwowa, wystąpiły z petycjami do władz centralnych o powołanie uczelni.
Od kwietnia 1945 r. organizacją uniwersytetu zajmował się komitet kierowany przez H. Świątkowskiego. Kluczową rolę odegrali m.in. dr Stefan Burhardt, Emil Ogłoza i Józef Mossakowski. Dzięki wsparciu Ministerstwa Oświaty i przybyciu profesorów z Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie oraz Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie w lipcu 1945 r. przyspieszono prace nad strukturą uczelni. Pierwszym rektorem został prof. Ludwik Kolankowski.
Uniwersytet początkowo składał się z Wydziałów Humanistycznego i Matematyczno-Przyrodniczego. W listopadzie 1945 r. utworzono Wydział Prawno-Ekonomiczny, a w styczniu 1946 r. Wydział Sztuk Pięknych. Pomimo trudności pierwsze zapisy na studia ruszyły 3 października 1945 r., a inauguracyjne wykłady odbyły się 24 listopada. Oficjalna inauguracja roku akademickiego miała miejsce 5 stycznia 1946 r. Uczelnia rozpoczęła działalność z 76 katedrami i 1600 studentami.
Rok Jubileuszy
2025 jest Rokiem Jubileuszy na UMK. W tym roku uczelnia świętuje nie tylko 80-lecie istnienia, ale także 40-lecie Akademii Medycznej w Bydgoszczy i 20 lat od połączenia Akademii Medycznej w Bydgoszczy z UMK, a tym samym utworzenia Collegium Medicum UMK. Rok Jubileuszy jest przez UMK intensywnie promowany. Na ulicach Torunia pojawiły się specjalne billboardy.
Dodatkowo symboliczny numer „80” otrzymała specjalna linia autobusowa łącząca dworzec Toruń Główny z kampusem UMK. W bezpośrednim sąsiedztwie UMK na wieżowcu przy Gagarina 120-126 pojawił się okoliczności mural autorstwa toruńskiego artysty Andrzeja Poprostu. Identyczny znalazł się w październiku w Bydgoszczy na ścianie uczelnianego budynku przy ul. Karłowicza 24.
W ramach Roku Jubileuszy doszło już do inauguracji wystawy „Wyśniony świat” Jacka Yerki w Od Nowie. Program obchodów zawiera także m.in. Toruński Festiwal Nauki i Sztuki (kwiecień), juwenalia (maj), 80-lecie Wydziału Prawa i Administracji UMK (maj) oraz wystawę prac Stefana Knappa (grudzień). 13 lutego Rada Miasta Torunia przyjęła też specjalne stanowisko w sprawie 80-lecia UMK, podkreślając tym samym szczególną rolę, jaką UMK odgrywa w życiu miasta.
Święto UMK
Co roku, 19 lutego w dniu urodzin Mikołaja Kopernika dochodzi do Święta Uczelni. Teraz ma mieć ono szczególny wymiar. Świętowanie rozpocznie się o godz. 9:00 złożeniem kwiatów pod pomnikiem pierwszego rektora UMK prof. Ludwika Kolankowskiego oraz – o 9:45 – pod pomnikiem Mikołaja Kopernika. Tym razem orszak akademicki wyruszy na Rynek Staromiejski spod Centrum Kulturalno-Kongresowego Jordanki, a dołączyć do niego będą mogły wszystkie zainteresowane osoby. Od godz. 11:00 obchody kontynuowane będą w Auli UMK.
Tytuł doktora honoris causa otrzyma prof. Oded Galor - wybitny ekonomista z Uniwersytetu Browna w Providence. Jednym z jego najważniejszych osiągnięć jest stworzenie i rozwój ujednoliconej teorii wzrostu, która integruje spostrzeżenia dotyczące historii, biologii i ekonomii oraz wyjaśnia przejście społeczeństw z tysiącletniej stagnacji do zrównoważonego wzrostu gospodarczego. Jego przełomowa książka pt. "Unified Growth Theory" (2011) jest powszechnie uważana za kamień węgielny w tej dziedzinie.
Podczas Święta Uniwersytetu wręczona zostanie także nagroda "Ratio et Spes", którą w tym roku otrzyma ks. dr Paweł Kaszuba z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. To wyróżnienie przyznawane wspólnie od 2020 r. przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika i Fundację Watykańską Joseph Ratzinger – Benedykt XVI za wybitną interdyscyplinarną publikację naukową lub cykl publikacji mieszczących się w corocznie określanej problematyce.
Tradycyjnie wydarzeniu towarzyszyć będzie także wręczenie Medalu za zasługi położone dla rozwoju Uczelni oraz tytułów: Honorowego Profesora UMK, przyznawanych profesorom o wybitnym dorobku naukowym, którzy w ostatnim roku akademickim odeszli na emeryturę, i Ambasadora UMK – wyróżnienia dla absolwentów ze znaczącymi sukcesami w nauce, kulturze, sztuce, polityce albo działalności gospodarczej, promującym Uniwersytet w swojej codziennej działalności.
UMK w liczbach
Na UMK studiuje 17 807 studentów, w tym 1067 obcokrajowców. Na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu jest zatrudnionych 4410 osób. Z tego grona 2379 to nauczyciele akademiccy, zaś 2031 to pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi. UMK tworzy 16 wydziałów. Działa na nich 111 kierunków.
