W całym regonie już trwają, albo wkrótce się rozpoczną procedury związane z tworzeniem Planów ogólnych dla gmin. To zupełna nowość w planowaniu przestrzennym. Roboty jest bardzo dużo, natomiast czasu – jak na skalę zdania – niewiele. Samorządy muszą się z tym uporać do końca przyszłego roku. Chyba, że termin zostanie przesunięty, co wcale nie jest wykluczone.
Przypomnimy, że zeszłoroczne zmiany w Ustawie o planowaniu przestrzennym zrewolucjonizowały zasady polityki przestrzennej na najniższym – gminnym poziomie. Zmian jest sporo, a jedną z najważniejszych jest nałożenie na gminy obowiązku opracowania Planu ogólnego, który zastąpi stosowane dotąd studia uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego, na podstawie których powstawały miejscowe planów zagospodarowania. Plan określać ma m.in strefy planistyczne i gminne standardy urbanistyczne. Generalnie, wszystkie dokumenty planistyczne mają być zgodne z planem. A wszystko po to, by poprawić kiepski dziś stan ładu przestrzennego oraz uprościć i przyspieszyć procedury planistyczne.
Gmina musi
Zeszłoroczna nowela nakłada na samorządy termin – plany muszą być sporządzone do końca 2025 roku. A to jest przyczyną bólu głowy samorządowców, bo - po pierwsze - planowanie przestrzenne do skomplikowana materia i wymaga czasu, a po drugie to prace bardzo kosztowne. Na portalu kujawy-pomorze.info pisaliśmy już o tym szeroko jeszcze w zeszłym roku: https://kujawy-pomorze.info/artykuly/planowanie-przestrzenne-czy-lad-doczeka-sie-porzadku-opinie-z-miast-kujawsko-pomorskiego
Pisaliśmy także o dotyczącym tych kwestii wsparciu szkoleniowym dla gmin, organizowanym przez kujawsko-pomorskim Urząd Marszałkowski: https://kujawy-pomorze.info/artykuly/planowanie-przestrzenne-pomoc-urzedu-marszalkowskiego-dla-gmin
Bydgoszcz zebrała
Jednym z miast, które szybko wystartowały w tym wyścigu z czasem jest Bydgoszcz. Bydgoska rada miasta przyjęła uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia Planu jeszcze w zeszłym roku, 13 grudnia. Trzy tygodnie później, 8 stycznia prezydent Rafał Bruski opublikował stosowne ogłoszenie informujące o możliwości składania wniosków do planu. Składać je było można do 17 marca. I jak się okazuje, odzew był całkiem spory.
- W wyznaczonym terminie, wpłynęły 172 pisma, pod którymi podpisało się 622 wnioskodawców. Pisma zawierały szereg różnych postulatów które aktualnie są analizowane, a ich rozpatrzenie nastąpi podczas sporządzania planu ogólnego. Swoje wnioski składały także instytucje i organy administracji, od których wpłynęły łącznie 43 pisma. Najwięcej wniosków złożyły Rodzinne Ogrody Działkowe, od których wpłynęło 28 pism – poinformowała portal kujawy-pomorze.info Anna Rembowicz-Dziekciowska, dyrektor Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Bydgoszczy.
Toruń zbiera
W Toruniu procedury wystartowały później. Uchwała została przegłosowana 7 marca, a ogłoszenie prezydenta Michała Zaleskiego w tej sprawie ukazało się 9 kwietnia. W tej chwili trwa przyjmowanie wniosków do planów. Zainteresowani powinni się z tym pospieszyć, bo składać je można do 31 maja.
- W tej chwili dostaliśmy dziesięć wniosków, z czego dwa dotyczą spraw związanych z komunikacją, dwa z funkcją mieszkaniową, cztery dotyczą ogrodów działkowych a dwa terenów z związanych z ochroną przyrody – wylicza Wojciech Cetkowski, zastępca dyrektora Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Toruniu. – Warto dodać, że pierwsze trzy wnioski wpłynęły jeszcze przed podjęciem uchwały rady miasta o przystąpieniu do tworzenia planu.
Zainteresowani złożeniem wniosku muszą pamiętać, że składa się je w odpowiedniej formie i określoną drogą, opisaną w obwieszczeniu prezydenta, burmistrzy czy wójta.
- W Toruniu - przypomnijmy - można je składać do 31 maja,
- na formularzu pisma dotyczącego aktu planowania przestrzennego zamieszczonym na stronie www.bip.mpu-torun.pl lub dostępnym w siedzibie Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Toruniu przy ul. Grudziądzkiej 126B.
dokument w postaci papierowej przekazać należy do siedziby MPU.
Dokument elektroniczny przesyłać można na trzy sposoby:
- na adres mpu@mpu-torun.pl
- za pomocą platformy ePUAP
- poprzez interaktywną platformę voxly (www.voxly.pl/mpu-torun).
Grudziądz będzie zbierał
Do sporządzenia Planu przygotowuje się także Grudziądz.
- Rada Miejska Grudziądza nie podjęła jeszcze uchwały w sprawie przystąpienia do sporządzenia planu ogólnego dla miasta Grudziądza. Uchwała intencyjna w tej sprawie przewidziana jest na kolejną sesję Rady, która odbędzie się 19 czerwca. Ogłoszenie pojawi się najpóźniej do I. połowy lipca – poinformował nas Karol Piernicki, rzecznik prasowy grudziądzkiego ratusza.
Wnioski i wnioskodawcy
Powody dla który wysyłane są wnioski mogą być różne - bo różne są interesy ich autorów. Czasami mogą to być interesy zupełnie sprzeczne, w jednym wypadku np. wniosek ma umożliwić przeprowadzenie inwestycji, a w innym - zablokować ją. Na przykład deweloperzy posiadający tereny inwestycyjne nieobjęte miejscowym planem zagospodarowania mogą zabiegać o umieszczenie ich w „strefie wielofunkcyjnej z zabudową mieszkaniową wielorodzinną” – jednej z 13 stref, które określać będzie Plan ogólny. Dla odmiany, np. właściciele ogródków działkowych mogą starać się o umieszczenie ich działek w „strefie zieleni i rekreacji” – tak, by zabezpieczyć ich istnienie w przyszłości i zablokować możliwość prowadzenie tam inwestycji. Organizacje działkowców prowadzą zresztą lobbing w tej sprawie i zachęcają swych członków do składania tego typu wniosków.
Termin jest, ale czy przetrwa?
Jak już pisaliśmy, gminy mają czas do końca 2025 roku. Nie brakuje jednak opinii, że będzie on jednak przesunięty. Z jednej strony chodzi o głosy samorządów, że w wyznaczony czasie nie dla się planów przygotować w należyty sposób, a drugiej o koszty całej tej operacji. Reforma planowania przestrzennego to jeden z „kamieni milowych”, jakie Polska zobowiązała się zrealizować, ubiegając się o wsparcie w ramach Krajowego Programu Odbudowy. Środki z KPO miały też te działania finansować. Tyle, że jak wiadomo, po dwóch latach opóźnień, dopiero obecnemu rządowi udało się KPO odblokować.
Reforma i jej narzędzia
Przypomnijmy, najważniejsze zmiany wprowadzone reformą planowania przestrzennego to m.in.
• Plan Ogólny zamiast studium uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego. Ma on zastąpić dotychczasowe studia uwarunkowań, na podstawie których uchwalane były miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Plan określi strefy planistyczne i gminne standardy urbanistyczne. Plany miejscowe, Zintegrowane plany inwestycyjne, czy decyzje o warunkach zabudowy będą musiały respektować zasady opisane w Planie ogólnym.
• Wprowadzona zostaje instytucja Zintegrowanego Planu Inwestycyjnego. ZPI to szczególna forma planu miejscowego, obejmuje obszar inwestycji głównej oraz uzupełniającej. Jego wejście w życie unieważnia plan miejscowy lub jego część odnoszącą do terenu objętego ZPI.
• Rozbudowana kontrola społeczna polityki urbanistycznej: interesariusze (np. osoby prywatne, samorządy, organizacje społeczne) maja prawo udziału w przygotowaniu aktów planowania poprzez m.in. składanie wniosków i uwag, udział w konsultacjach, spotkaniach otwartych, panelach eksperckich, sondażach opinii. Interesariuszami mogą być osoby fizyczne, prawne, samorządy, organy i instytucje publiczne. Zgodnie z Ustawą, partycypacja społeczna ma być realizowana w sposób pozwalający na aktywny udział interesariuszy, z poszanowaniem jawności i – co wbrew pozorom jest bardzo ważne – z użyciem informacji o planowaniu przestrzennym opracowanych w zrozumiałym dla wszystkich, niespecjalistycznym języku.
• Decyzje o warunkach zabudowy, czyli popularne „wuzetki” od stycznia 2026 roku wydawane będą tylko na pięć lat. W ciągu pięciu lat wygasną także „wuzetki” wydane przed wejście ustawy w życie.
