„Samorząd Miasta Bydgoszczy, pełniący funkcję organizatora Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, nie wystąpił do Samorządu Województwa o wsparcie swoich działań w zakresie przekształcania samorządowego Muzeum Okręgowego w instytucję państwową, co należy podkreślić jest suwerenną decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego” – tak marszałek województwa Piotr Całbecki odpowiedział radnemu wojewódzkiemu, Jarosławowi Wenderlichowi, który w swej interpelacji pytał, czy władze województwa wesprą starania o przekształcenie muzeum im. Wyczółkowskiego w Muzeum Narodowe.
W odpowiedzi marszałek poinformował także, że samorząd województwa nie podejmował żadnych działań, by utworzono, przekształcono lub współprowadzono instytucje w formie muzeum narodowego. Zaznaczył także, że do kompetencji samorządu województwa nie należy inicjowanie rozmów z MKiDN oraz miastem Bydgoszcz w zakresie statusu bydgoskiego Muzeum – także o te dwie kwestie dopytywał w swej interpelacji Jarosław Wenderlich.
Marszałek: CSW to nietrafna analogia
O sprawie bardzo szeroko pisaliśmy na portalu kujawy-pomorze.info. Link do tekstu znajduje się tutaj.
Przypomnijmy tylko, że w całej Polsce działa 11 instytucji muzealnych posiadających status Muzeum Narodowego. Są one prowadzone samodzielnie przez MKiDN, lub współprowadzone przez ministerstwo wraz z samorządami.
W swej interpelacji radny wskazał także na przykład toruńskiego Centrum Sztuki Współczesnej – instytucji współprowadzonej przez MKiDN, gminę miasta Toruń oraz samorząd województwa i pytał, czy po przekształceniu bydgoskie muzeum mogłoby także być placówką współprowadzoną przez samorząd województwa. W odpowiedzi marszałek przypomniał, że toruńskie CSW utworzone zostało z inicjatywy MKiDN, jako instytucja narodowa, w porozumieniu z samorządem Torunia i Województwem Kujawsko-Pomorskim, w ramach narodowego programu „Znaki Czasu”. Dlatego - zdaniem marszałka - nie może stanowić analogicznego przykładu dla „współprowadzenia samorządowego muzeum o wieloletnich tradycjach miejskich”.
A kto powoła dyrektora?
Ze swą interpelacją Jarosław Wenderlich wystąpił 3 marca, odpowiedź przygotowana została 17 marca, a krótko po tym, 19 marca z pismem do radnego Wenderlicha wystąpił Rafał Bruski. Prezydent Bydgoszczy, dziękując radnemu za zainteresowanie sprawą przekształcenia bydgoskiego MO w Muzeum Narodowe zwrócił jednocześnie uwagę, że mowa tu o „długofalowym procesie , który nie ogranicza się do zmiany samej nazwy Instytucji”.
Prezydent Rafał Bruski napisał także: „”Przekształcenie instytucji samorządowej w instytucję państwową lub instytucję współprowadzoną przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wymaga szeregu decyzji wypracowanych zarówno w drodze negocjacji, jak i konsultacji społecznych. Konieczne będzie ustalenie, jakie role miałyby przyjąć względem siebie w przyszłości Miasto i Ministerstwo Kultury, jako podmioty wspólnie prowadzące instytucję i (…) ustalenie zasad ponoszenia kosztów jej utrzymania. Równie istotne jest ustalenie, kto miałby mieć ostateczny wpływ na tworzenie programu działalności merytorycznej instytucji, tak aby zabezpieczyć jej istotną rolę dla lokalnej społeczności przy jednoczesnym podniesieniu zasięgu działania do skali ogólnopolskiej lub nawet międzynarodowej”.
To istotna uwaga, bo do rozstrzygnięcia byłaby chociażby - kluczowa dla działalności merytorycznej muzeum – kwestia tego, kto po przekształceniu miałby powoływać dyrektora tej instytucji.
Tu modeli jest kilka. W Muzeach Narodowych prowadzonych samodzielnie przez MKiDN (np. MN w Krakowie, Poznaniu, Warszawie) sprawa jest prosta: dyrektora powołuje i odwołuje minister kultury. W MN współprowadzonych przez resort bywa z tym różnie. Minister kultury powołuje np. dyrektora MN w Lublinie – współprowadzonego z samorządem województwa lubelskiego. Także w Kielcach to minister powołuje dyrektora, ale statut muzeum zastrzega, że musi to zrobić w uzgodnieniu ze współprowadzącym kieleckie MN województwem świętokrzyskim. Z kolei w Szczecinie jest odwrotnie: to województwo powołuje i odwołuje dyrektora, tyle tylko, że w uzgodnieniu z MKiDN. Przypomnijmy, że wypadku muzeum samorządowego, a taki status ma obecnie bydgoskie Muzeum Okręgowe, powołanie dyrektora to wyłączna kompetencja prezydenta miasta.
