Ukazał się siódmy "Barometr Polskiego Rynku Pracy" przygotowany przez Personal Service. Autorzy badania rozmawiali z pracodawcami, pracownikami zarówno polskimi, jak i z Ukrainy. Dzisiaj omawiamy część raportu poświęconą pracownikom.
Gdyby spróbować określić jednym słowem ogólne zadowolenie polskiego pracownika z sytuacji na rynku pracy, najlepsze byłoby "umiarkowane". 43 proc. pracowników ocenia tę sytuację dobrze, z czego tylko 8 proc. bardzo dobrze. Niestety to zadowolenie spada, bo rok temu było o 5 proc. wyższe. 37 proc. zatrudnionych ma ocenę neutralną, a 15 proc. Polaków uważa, że ich sytuacja jest zła. Im młodszy pracownik, tym jego ocena jest gorsza. Najbardziej niezadowolone są osoby w wieku 18-24. Co czwarta ocenia swoją sytuację negatywnie. Wynika to zapewne z trudności w znalezieniu stabilnego zatrudnienia, niskich wynagrodzeń na starcie kariery czy niepewności związanej z pierwszymi doświadczeniami zawodowymi. Najbardziej stabilnie swoją sytuację oceniają osoby 55+, gdzie tylko 11 proc. deklaruje niezadowolenie. Ta grupa z bogatym doświadczeniem zawodowym i ugruntowaną pozycją na rynku pracy.
Dominuje ostrożna ocena przyszłości. Tylko co dziesiąty pracownik liczy na poprawę swojej sytuacji. 55 proc. pracowników nie spodziewa się żadnych zmian w ciągu najbliższego roku. Natomiast 15 proc. Polaków przewiduje pogorszenie.
Chcemy więcej zarabiać, ale bez zmiany pracy
Polscy pracownicy nie są chętni do zmiany pracy. Mniej niż co piąty (18 proc.), podobnie jak rok wcześniej, deklaruje taki zamiar w ciągu najbliższego półrocza. Większość (58 proc.) zamierza pozostać u obecnego pracodawcy. Co czwarty nie ma sprecyzowanych planów. Jak zwykle największą chęć do zmiany pracy wykazują najmłodsi – 34 proc. osób w wieku 18-24 lata. Wśród osób 55+ ta chęć jest na poziomie 8 proc.
Ponad połowa zatrudnionych deklaruje, że chciałaby więcej zarabiać. Większość nie myśli jednak o zmianie pracy na lepiej płatną. 30 proc. pracowników planuje zwrócić się do aktualnego pracodawcy o podwyżkę w tym roku. Tylko 17 proc. Polaków zamierza poszukać lepiej płatnej posady, a 11 proc. rozważa pracę dorywczą. Niemal co piąty zatrudniony nie planuje ubiegać się o wyższe dochody, natomiast prawie co czwarty nie ma jeszcze wyrobionej opinii w tej kwestii.
Co trzyma nas w dotychczasowej firmie?
- stabilność zatrudnienia (62 proc. wskazań)
- wynagrodzenie (51 proc.)
- atmosfera w pracy (50 proc.)
- możliwości rozwoju (19 proc.)
- dodatkowe benefity (17 proc.)
Automatyzacja i AI zagrożeniem?
Rynek prazy z powodu upowszechniania się automatyzacji i robotyzacja oraz wdrażania sztucznej zmienia się. Jedna czwarta pracowników dostrzega, podobnie jak rok wcześniej, przyspieszenie tych procesów. Odsetek osób, które zetknęły się z przypadkiem utraty pracy w wyniku automatyzacji lub AI, zmniejszył z 12 do 11 proc. Doświadczenie utraty pracy na rzecz robota częściej na swoim koncie mają osoby mieszkające w dużych miastach (15 proc.) w porównaniu do małych miast (9 proc.).
Pracownicy rozumieją zagrożenia, które niosą za sobą rozwój automatyzacji i AI, ale czy wyciągają z tego wnioski? Chęć inwestowania we własne kompetencje utrzymuje się na wysokim poziomie, choć słabnie. 45 proc. pracowników planuje zdobywać nowe umiejętności i jest to spadek o 10 proc. w porównaniu ubiegłym badaniem. Nieco ponad jedna czwarta nie zamierza podnosić kwalifikacji, a aż 29 proc. nie ma jeszcze sprecyzowanych planów.
Jakie są powody zdobywania nowej wiedzy?
- chęć zwiększania swojej atrakcyjności na rynku pracy (56 proc.)
- chęć podniesienia własnej efektywności (48 proc.)
- chęć rozwoju w obecnej pracy oraz awans (44 proc.)
- bycie na bieżąco z nowymi technologiami i trendami (40 proc.)
Dwie trzecie pracowników śledzi informacje o masowych zwolnieniach, a co piąty pracownik obawia się o swoje zatrudnienie. Najbardziej wrażliwą grupą na takie informacje są osoby w wieku 45-54 lata, najmniej przejęci są pracownicy po 55. roku życia. Nieco ponad jedna czwarta Polaków odczuwa niepokój, choć nie boi się utraty pracy.
Polacy vs. cudzoziemcy
Kontakt zawodowy z cudzoziemcami ma 42 proc. polskich pracowników, z czego 19 proc. współpracuje z nimi regularnie. Taki sam procent nie widzi żadnych problemów we współpracy z cudzoziemcami, co sugeruje, że w wielu firmach integracja przebiega sprawnie.
Na jakie problemy z obcokrajowcami natrafiają polscy pracownicy?
- bariery językowe (53 proc.)
- różnice kulturowe oraz odmienne podejście do pracy (53 proc.)
- trudności wynikające z nieznajomości procedur wewnętrznych (22 proc.)
Badania wskazują na coraz więcej negatywnych nastrojów wobec Ukraińców. Prawie połowa Polaków ma neutralne nastawienie do pracowników z Ukrainy (48 proc.), a prawie jedna czwarta pozytywnie ocenia ich obecność na rynku pracy (23 proc.). Jest to jednak spadek aż o 12 pkt proc. względem 2024 roku. O 6 pkt proc. więcej osób niż w poprzedniej edycji badania ma negatywne podejście (24 proc.). Obawy o utratę pracy na rzecz ukraińskich pracowników wyraża 18 proc. osób, jednak zdecydowana większość (73 proc.) nie postrzega ich jako zagrożenia dla własnego zatrudnienia. Aż 41 proc. badanych uważa, że zatrudnianie Ukraińców może wpłynąć na spowolnienie podwyżek płac (41 proc.).
