Wigilijne potrawy: skąd wzięła się ta tradycja? Czy zawsze na polskim stole królowało 12 dań?

Puls Dnia
Region Raport
#
Fot. 123rf

Jedną z najbardziej znanych tradycji bożonarodzeniowych jest niewątpliwie przygotowanie 12 potraw wigilijnych. Czy jednak tak było zawsze? Dlaczego akurat jest ich dwanaście? Które potrawy najczęściej goszczą na wigilijnym stole w polskich domach?


 

Tradycja od pokoleń


W staropolskiej tradycji liczba potraw wigilijnych musiała być obowiązkowo nieparzysta. Było to przede wszystkim wróżbą urodzaju na polach i w sadach, ale też zdrowia i dobrobytu. Ilość potraw była uzależniona od zamożności gospodarstwa: wynosiła od  pięciu u biednego gospodarza do trzynastu u bogatego magnata. Zwyczaj 12 potraw wigilijnych narodził się dopiero na przełomie XIX i XX wieku. "Magiczna dwunastka" symbolizuje 12 miesięcy w roku, za które domownicy są wdzięczni oraz 12 apostołów, z którymi Jezus zasiadł do ostatniej wieczerzy.

 

Co króluje na polskich stołach?


Co roku wiele osób zastanawia się czy w Wigilię obowiązuje post. Otóż dokładnie w 2003 r. obowiązek zachowania tego dnia wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych został zniesiony. Jednak, ze względu na wieloletnią tradycję i szczególny charakter 24 grudnia wielu katolików zachowuje post. Trudno byłoby nam sobie wyobrazić wigilijny stół bez typowych dla niego potraw. Dania serwowane na wieczerzy wigilijnej różnią się nieco w zależy od regionu i tradycji konkretnej rodziny, jednakże są takie, które znajdziemy na większości stołów. Poniżej najbardziej popularne potrawy:

  • Barszcz z uszkami
     
  • Zupa grzybowa
     
  • Pierogi z kapustą i grzybami
     
  • Karp
     
  • Kapusta z grochem
     
  • Ryba po grecku
     
  • Śledzie
     
  • Ryba w galarecie
     
  • Sałatka jarzynowa
     
  • Kluski z makiem
     
  • Makowiec
     
  • Kompot z suszu

 

Wieczór wigilijny to jeden z najważniejszych i najbardziej wyczekiwanych momentów świąt Bożego Narodzenia. Większość rodzin w Polsce podtrzymuje tradycje wigilijne. Wyczekujemy pojawienia się na niebie pierwszej gwiazdki, łamiemy się opłatkiem, składamy życzenia i zasiadamy do wspólnej uroczystej kolacji w gronie najbliższych osób przy pięknie przystrojonym stole z tradycyjnymi potrawami, na które czekamy często cały rok.