Wielka historia toruńskich kamienic, czyli szlakiem Napoleona, Chopina i Kopernika. Nasz przewodnik

Biznes Opinie
Styl Życia
m
Fot. Bartosz Fryckowski

Toruńskie kamienice skrywają niesamowite historie. Śmiało można rzec, że są świadkami historii, bo towarzyszyły dorastającemu Mikołajowi Kopernikowi, jednej z najwybitniejszych postaci w dziejach Napoleonowi Bonaparte czy też młodemu Fryderykowi Chopinowi.

A to nie jedyne tajemnice, które skrywają.

  • Kamienica pod Gwiazdą - Rynek Staromiejski 35

Obecnie w Kamienicy pod Gwiazdą znajduje się Muzeum Sztuki Dalekiego Wschodu. Obiekt powstał w II połowie XIII wieku. Cechą charakterystyczną budynku jest późnobarokowa fasada, ozdobiona na górze złotą gwiazdą. W kamienicy mieszkał m.in. burmistrz toruński, Johan George.

- Obecna elewacja pochodzi z końca XVII wieku, ale 200 lat wcześniej właścicielem kamienicy był włoski humanista Filippo Buonaccorsi - ważna postać na dworze króla Kazimierza Jagiellończyka, gdyż był wychowawcą jego synów. Przez rok lub dwa Filippo Buonaccorsi był właścicielem budynku. W historii tej kamienicy jest więc taki ciekawy epizod, że zarządzała nią naprawdę ważna postać - opowiada nam toruński dziennikarz i przewodnik Daniel Ludwiński.

  • Rynek Staromiejski 33

Budowę kamienicy przy Rynku Staromiejskim 33 zakończono w XV wieku. Urodził się w niej i wychowywał Samuel Thomas von Sömmerring, który bywa nazywany „drugim po Koperniku najwybitniejszym synem Torunia”. Trudno się temu dziwić, był bowiem jednym z wynalazców telegrafu.

- Samuel Thomas von Sömmerring był wybitnym anatomem, lekarzem i postacią, która pracowała przy tworzeniu telegrafu. Spędził w Toruniu młodość. Uczył się w Gimnazjum Akademickim, a następnie studiował w Getyndze. Nasz człowiek z Torunia, znany także w Europie - opowiada Daniel Ludwiński.

  • Kamienica rodzinna Koperników - Rynek Staromiejski 36

Pod tym adresem znajduje się obecnie Dom Towarowy PDT. Budowę kamienicy zakończono w XIV wieku. Mikołaj Kopernik, ojciec astronoma, kupił budynek w 1468 roku. Według niektórych badaczy prawdopodobnie w tej kamienicy urodził się najwybitniejszy torunianin. Historycy długo spierali się o to, gdzie żył Kopernik, jednak aktualna wersja zakłada, że właśnie w kamienicy przy Rynku Staromiejskim.

- Były dwie kamienice rodzinne Koperników. Jedna to oczywiście miejsce dzisiejszego muzeum, jednak współcześnie panuje wśród historyków przekonanie, że tym najwłaściwszym domem Koperników był ten przy Rynku Staromiejskim. Budynek gruntownie przebudowano, właściwie rozebrano na początku XX wieku. W ogóle nie przypomina tego miejsca - mówi Daniel Ludwiński.

  • Dawny Hotel Trzy Korony - Rynek Staromiejski 21

Niesamowitą historią może poszczycić się znajdująca się przy Rynku Staromiejskim 21 kamienica zwana hotelem „Pod Trzema Koronami”. Budynek powstał w pod koniec XV wieku. Gościł wybitne postaci, a więc Piotra I Wielkiego, Augusta II Mocnego oraz Marysieńkę.

- Tablice wspominające trzy korony odnoszą się do trzech koronowanych głów. Z jednej strony Marysieńka, a więc żona Jana III Sobieskiego, z drugiej car Piotr I Wielki i król Augst II Mocny, którzy mieli się tam zatrzymywać podczas swoich pobytów w Toruniu. Również na przykład Jan Matejko też miał okazję tam mieszkać - podkreśla Daniel Ludwiński.

  • Śladem Napoleona i Chopina

Dzisiejszy budynek Poczty Głównej w Toruniu w przeszłości pełnił funkcję hotelu. Od 2 do 6 czerwca 1812 roku w „Hôtel de Varsovie” gościł Napoleon. Wówczas dokonał przeglądu wojsk i odwiedził m.in. katedrę oraz dom Kopernika, który… domem Kopernika nie był.

- W „Hôtelu de Varsovie” Napoleon spędził cztery dni. Innym miejscem związanym z Napoleonem jest kamienica przy Kopernika 40. Widnieje tam rysunek pokazujący Napoleona. W tamtym czasie uważano, że to była rodzinna kamienica Koperników. Chopin goszcząc w Toruniu, również tę kamienicę zwiedzał. Paradoksalnie był to zwykły dom mieszkalny, który jak się okazało, nie należał do Koperników i nie miał z nimi żadnego związku - mówi Daniel Ludwiński.

Chopin odwiedził Toruń w sierpniu 1825 roku, kiedy miał 15 lat. Przyszły znany kompozytor przebywał wówczas na wakacjach w pobliskiej Szafarnii, a z Toruniem łączyła go osoba wybitnego ekonomisty, ojca chrzestnego Fryderyka Skarbka. Wówczas odwiedził Pałac Fengerów przy Mostowej 14. Wzniesiony w 1742 roku budynek uchodził w swoim czasie za jedną z najbardziej okazałych rezydencji Torunia.

- Fryderyk Chopin przy okazji wakacji w Szafarnii odwiedził Toruń. Pojawiła się kilka lat temu publikacja, według której nie odwiedził kamienicy Skarbków przy Mostowej 14, bo rodziny Skarbków w tamtym czasie w Toruniu już nie było. Ale skoro Fryderyk Skarbek był ojcem chrzestnym Chopina, to z mógł ją z czystej ciekawości odwiedzić - podkreśla Daniel Ludwiński.

  • Przodkowie Kopernika i znany biskup

Rodzina Watzenrode na dobre zapisała się w dziejach Torunia. Nie tylko z uwagi na pokrewieństwo z Mikołajem Kopernikiem, ale także na inne dokonania. Starszy Łukasz Watzenrode był działaczem opozycji antykrzyżackiej, zaś młodszy biskupem warmińskim. Zamieszkiwali oni kamienicę przy Żeglarskiej 10. Budynek powstał w drugiej połowie XIV wieku. Co ciekawe, w działającej tam drukarni Józefa Buszczyńskiego, która istniała od 1866 do 1890 roku, drukowano pierwsze wydania „Gazety Toruńskiej”.

- W tej kamienicy mieszkali Łukasz Watzenrode ojciec i Łukasz Watzenrode syn. Ojciec, czyli dziadek Mikołaja Kopernika i ważna postać z XV wieku w Toruniu, działał w opozycji antykrzyżackiej. Syn, a więc wujek Mikołaja i biskup warmiński to także bardzo istotna osoba. Wówczas biskup był jak książę całej Warmii. Ważna postać w życiu Kopernika, która wprowadzała go w karierę administracyjno-duchowną - opowiada toruński przewodnik.

Z kamienicą sąsiaduje Pałac Dąmbskich, który obecnie jest siedzibą Kujawsko-Pomorskiego Teatru Muzycznego. Powstał w 1693 roku, na zrębach dwóch gotyckich kamienic, na zlecenie biskupa kujawskiego Stanisława Dąmbskiego.

- Stanisław Dąmbski, biskup kujawski, był biskupem w pięciu diecezjach i dostąpił godności bycia biskupem krakowskim. Koronował króla Augusta III. Pamiętajmy, że Toruń wtedy swojego biskupstwa nie miał, bo diecezja powstała w 1992 roku - mówi Daniel Ludwiński.

  • Wybitna postać ruchu syjonistycznego

Urodzony w 1795 roku w Lesznie rabin Cwi Hirsz Kaliszer był jednym z inicjatorów państwa żydowskiego. W Toruniu żył od 1825 roku. Mieszkał w kamienicy przy Szerokiej 46.

- Rabin Kaliszer to osoba, która w swoich naukach głosiła ideę państwa żydowskiego i powstanie ruchu syjonistycznego. Wyprzedził swoją epokę, bo Izrael jako państwo powstał po II Wojnie Światowej, a on o tym mówił 100 lat wcześniej - opowiada Daniel Ludwiński.