Zerowy VAT na żywność nie będzie przedłużony po 31 marca. Taką decyzję podjęło Ministerstwo Finansów. Oznacza to jedno - podwyżki na półkach sklepowych. Lista produktów objętych tym podatkiem jest długa, ale jak tłumaczą eksperci "powrót do stawki VAT na poziomie 5 proc. nie będzie dla konsumenta szczególnie odczuwalny".
Przypomnijmy, że zerowa stawka VAT - ze względu na dużą inflację - obowiązywała w Polsce od lutego 2022 roku. Aktualnie wskaźnik inflacji wynosi, według danych Głównego Urzędu Statystycznego - 3,9 proc. (styczeń 2022 r. - 9,2 proc. w ujęciu rocznym). Jak zapowiada MF inflacja w dalszym ciągu będzie w trendzie spadkowym.
Ceny tych produktów wzrosną
Ekonomista Banku Pekao dr Piotr Bartkiewicz, w rozmowie z Interią Biznes zaznacza jednak, że klienci właściwie od razu zobaczą, że ceny na sklepowych półkach od 1 kwietnia są wyższe: "Przełożenie stawek VAT na ceny dóbr i usług w przypadku podwyżek jest mocniejsze i szybsze niż w przypadku obniżek; to przełożenie będzie pełne albo prawie pełne". I dodaje: "Są jednak okoliczności, które to trochę łagodzą: ceny surowców rolnych hamują albo spadają, spadają też ceny produktów żywnościowych, a do tego mamy wojnę cenową między dyskontami. Moment powrotu tej stawki VAT jest więc całkiem niezły, bo stopień odczuwania tej podwyżki będzie mniej dotkliwy".
Ceny, których konkretnie produktów pójdą w górę od 1 kwietnia? Oto najważniejsze kategorie:
- mięso i ryby (a także skorupiaki i mięczaki) oraz przetwory z nich;
- mleko i produkty mleczarskie, a także jaja;warzywa i owoce oraz ich przetwory;
- orzechy jadalne;
- miód naturalny;
- jadalne tłuszcze zwierzęce i roślinne;
- zboża i przetwory ze zbóż, w tym pieczywo i wyroby cukiernicze;
- określone preparaty i mleko do żywienia niemowląt.
Przedsiębiorcy nie kryją obaw o reakcje klientów w związku z przywróceniem 5-procentowego VAT-u na podstawowe produkty. W opinii Teresy Stefańczyk z Piekarni Stefańczyk z Aleksandrowa Łódzkiego - Budżet domowy wielu rodzin ucierpi, to bez wątpienia - mówi dla portalu o2.pl.
Eksperci zauważają, że VAT na żywność podbije nieznacznie samą inflację.
- Przywrócenie 5-proc. stawki VAT na podstawowe produkty żywnościowe podbije inflację o 0,8 pkt proc. w kwietniu względem tego, co byłoby, gdyby została ona na “zerowym" poziomie - mówi w Interii Biznes Piotr Bartkiewicz z Pekao.
Zresztą to nie jedyny powód wzrostu inflacji w Polsce. Nałoży się na to także częściowe odmrożenie cen energii, a także efekty bazowe inflacji, której wyniki wiosna 2023 roku były względnie niskie. To jednak - zdaniem ekspertów - nie będzie miało wpływu na ogólny trend spadkowy inflacji w Polsce.
