Po raz drugi przy okazji Święta Województwa Kujawsko-Pomorskiego zostanie wręczona nagroda Fides et Ratio. Laureatem wyróżnienia będzie profesor Joseph Halevi Horowitz Weiler, którego śmiało można nazwać wyjątkowym naukowcem.
Kopernikańska nagroda Fides et Ratio
Nagroda Fides et Ratio to najwyższe wyróżnienia przyznawane przez Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Do tej pory była wręczona tylko raz. Przed rokiem jej laureatem został arcybiskup łódzki ks. Grzegorz Ryś, który jest obecnie przewodniczącym oraz jedynym członkiem kapituły.
Wyróżnienie w 2025 roku zostało przyznane profesorowi Josephowi Halevi Horowitzowi Weilerowi. Wręczenie zaplanowano na 3 czerwca o 18:00 w Pałacu Dąmbskich.
- Dla mnie ta nagroda wiele znaczy. Miałem okazję spotkać się z moją rodziną z Janem Pawłem II. Obecnie naukowo najbardziej interesuje mnie problem polaryzacji. W wielu krajach, w tym w Stanach Zjednoczonych, polaryzacja zabija. Pamiętajcie, że nawet gdy się nie zgadzamy z kimś, to nie oznacza, że jest on naszym wrogiem - powiedział mediom profesor Joseph Halevi Horowitz Weiler.
Przed ceremonią wręczania nagrody w auli Uniwersytetu Mikołaja Kopernika światowej klasy znawca wygłosił swój wykład „Cain and Able: The First Murder and the Birth of Natural Law” (Kain i Abel: pierwsze morderstwo i narodziny prawa naturalnego). Udział w wydarzeniu wzięli m.in. arcybiskup ks. Grzegorz Ryś, marszałek Piotr Całbecki, wiceprezydent Torunia Adam Szponka oraz prorektor UMK prof. Magdalena Barwiołek.
- W wyjątkowy sposób chcę podziękować Panu Profesorowi Josephowi Weilerowi za przyjęcie zaproszenia i wygłoszenie wykładu, który wprowadza nas w uroczystość nadania drugiej w historii nagrody Fides et Ratio. Wyjątkowego wyróżnienia, nadawanego za wybitne osiągnięcia naukowe, dokonywane w poczuciu odpowiedzialności za godność i dobro człowieka - mówił Piotr Całbecki.
Wyjątkowa postać
Profesor Joseph Halevi Horowitz Weiler przyszedł na świat 2 września 1951 roku w Johannesburgu w Republice Południowej Afryki. Pochodzi z rodziny żydowskiej, mającej polskie korzenie. Jest wybitnym amerykańskim prawnikiem, specjalistą w dziedzinie prawa konstytucyjnego, międzynarodowego i unijnego.
Był wykładowcą i profesorem wizytującym w najważniejszych na świecie ośrodkach akademickich - między innymi na Uniwersytetach: Oxfordskim, Stanforda, Yale i w Heidelbergu. Uczestniczył w panelach arbitrażowych Światowej Organizacji Handlu i Północnoamerykańskiego Układu o Wolnym Handlu.
Brał też udział w pracach nad tekstem Deklaracji Praw i Wolności Człowieka Parlamentu Europejskiego. Jest członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk. Jego zainteresowania naukowe skupiają się na zagadnieniu miejsca religii w przestrzeni publicznej nowoczesnego państwa prawa, a także charakterystycznej naturze prawa europejskiego oraz roli Trybunału Sprawiedliwości.
W swojej książce "Chrześcijańska Europa. Konstytucyjny imperializm czy wielokulturowość?" naukowiec argumentował, że jednocząca się Europa nie powinna odrzucać swoich religijnych korzeni. Jest pierwszym niechrześcijaninem, laureatem prestiżowej Nagrody Ratzingera, którą otrzymał z rąk ojca świętego Franciszka w 2022 roku.
Prof. Weiler wielokrotnie podkreślał, jak ważne i inspirujące są dla niego życie i działalność świętego Jana Pawła II.
- Kiedy mieliśmy spotkanie i wykład mistrzowski profesora w Łodzi, to nas wszystkich zdumiewał swoją znajomością chrześcijaństwa, cytatami, które przytaczał "z głowy", z Ewangelii, używając takich pojęć, których się nie spodziewaliśmy w ustach żydowskiego uczonego, jak Eucharystia, jak Pan Jezus Chrystus. Wszystko to było tak przedstawione przez profesora, że na koniec jeden ze słuchaczy w taki delikatny sposób zapytał, jak to jest możliwe, że tak pięknie mówi o chrześcijaństwie, a praktykuje judaizm. I profesor wtedy tak bardzo pięknie tłumaczył - mówił o Bogu, który jest jak ojciec, który ma kilkoro dzieci - powiedział arcybiskup łódzki ks. Grzegorz Ryś.
Inspiracja dla młodych
W wykładzie profesora Weilera licznie uczestniczyli studenci Wydziału Prawa i Administracji UMK w Toruniu.
- Przede wszystkim w swoim wykładzie pan profesor starał się podkreślić rolę wartości w życiu prawnika, wskazać młodym adeptom prawa, że interpretacja przepisów opiera się nie tylko na samej literze prawa, na tym, w jaki sposób te przepisy są skonstruowane - ale by przy dokonywaniu interpretacji wykładni tych przepisów też kierować się tymi wartościami, na których świat współczesny jest zbudowany. Tak jak doskonale wiemy, w świecie współczesnym mamy niestety do czynienia z pewnym kryzysem wartości - powiedział dziekan WPiA UMK prof. dr hab. Maciej Serowaniec
