Nasze województwo doczeka się kolejnych rezerwatów przyrody. Wszystko to w ramach akcji związanej ze 100-leciem Lasów Państwowych. Jeszcze w 2025 roku ustanowionych zostanie 7 rezerwatów.
Szczególna forma ochrony
Rezerwaty przyrody pozwalają na ochronę obszarów zachowanych w sposób naturalny lub z małą ingerencją. Przedmiotami ochrony może być cały teren lub poszczególne elementy np. fauna i flora. Dla rezerwatów sporządzane też są szczegółowe plany ochrony na 20 lat.
- Rezerwaty przyrody obejmują obszary zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym, ekosystemy, ostoje i siedliska przyrodnicze, a także siedliska roślin, siedliska zwierząt i siedliska grzybów oraz twory i składniki przyrody nieożywionej, które wyróżniają się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, kulturowymi lub walorami
krajobrazowymi - mówi w rozmowie z naszym portalem rzecznik prasowa Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Bydgoszczy Anna Gondek.
Obecnie na terenie naszego województwa pod szczególną ochroną znajduje się 106 rezerwatów przyrody o łącznej powierzchni około 9892,03 ha. Ostatnie dołączyły do tej listy 20 grudnia 2024 roku. A wszystko to ramach projektu zakładającego powołanie 100 rezerwatów przyrody na 100-lecie działalności Lasów Państwowych.
Na terenie naszego regionu do tej pory wskazano 19 obszarów, z czego 12 już jest rezerwatami.
- Zostały one zweryfikowane w terenie przez zespół, w którego skład weszli przedstawiciele Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe oraz pracownicy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Bydgoszczy. Na tej podstawie wybrano obiekty wykazujące się wysokimi walorami przyrodniczymi, uzasadniającymi do objęcie ich ochroną w postaci rezerwatu przyrody - opowiada w rozmowie z kujawy-pomorze.info Anna Gondek.
Nowe rezerwaty
Dyrektor RDOŚ w Bydgoszczy dr Ewa Patalas w grudniu podpisała zarządzenia ustanawiające 5 kolejnych nowych rezerwatów przyrody. Na tej liście znalazła się „Bruchniewska Ostoja”. To mieszczący się w powiecie tucholskim obszar o powierzchni 43,30 ha. Celem jest zachowanie kompleksu złożonych ekosystemów leśnych, stanowiących ostoję zwierząt.
- Drzewostany przedmiotowego obszaru zbudowane są z głównie sosny w wieku do 159 lat, dębu szypułkowego do 159 lat, buka pospolitego do 134 lat, modrzewia europejskiego do 134 lat, brzozy do 63 lat, olszy czarnej do 134 lat, grabu pospolitego do 101 lat, jawora do 63 lat. Zróżnicowane pod względem struktury gatunkowej oraz wiekowej lasy, tworzą bardzo dobre warunki siedliskowe dla różnych gatunków zwierząt, w tym dziuplaków związanych ze środowiskiem wodnym, bielika oraz wilka, dla których zidentyfikowano także miejsca rozrodu - informuje bydgoska RDOŚ.
Aż trzy nowe rezerwaty powołano w powiecie świeckim. Mowa tu o „Czarcich Górach”, gdzie celem jest zachowanie miejsc występowania procesów geomorfologicznych - ruchów masowych, w szczególności aktywnych, rozległych osuwisk.
- Jeden z nielicznych w Dolinie Dolnej Wisły obszarów, gdzie można obserwować jak rzeka oddziałuje na strome stoki strefy krawędziowej. Mamy tu do czynienia z intensywną erozją, małymi osuwiskami świeżo powstającymi w górnej części stoku, rozległymi osuwiskami obejmującymi cały stok o głębokościach przemieszczeń rzędu kilku metrów. Większość rezerwatu porastają zboczowe lasy grądowe. Na odsłoniętych, niewielkich powierzchniach zboczy utrzymuje się roślinność ciepłolubnych muraw z okazami m.in. dzwonka syberyjskiego Campanula sibirica, szałwii łąkowej Salvia pratensis, murawy licznie porasta trawa kłosownica pierzasta Brachypodium pinnatum - czytamy w komunikacie RDOŚ w Bydgoszczy.
Rezerwat „Wąwóz Wyrwa” ma na celu zachowanie grądu zboczowego porastającego stoki doliny rzeki Wyrwy i zachodzących w nim procesów odnowy i starzenia się drzewostanu, a także gatunków z nim związanych.
- Obiekt stanowi część doliny rzeki Wyrwy, zarówno jej strefy zboczowej, jak i dno doliny wraz z odcinkiem samej rzeki. Teren jest porośnięty drzewostanem o zróżnicowanym wieku i strukturze gatunkowej. W wyniku zaniechania prowadzenia na tym obszarze prac leśnych zachodzą od kilkudziesięciu lat naturalne procesy starzenia się i odnawiania drzewostanu oraz akumulacji martwego drewna. W drzewostanie grądu subatlantyckiego Stellario-Carpinetum, porastającego strome zbocza oraz niżowego łęgu jesionowo-olszowy Fraxino-Alnetum zajmującego powierzchnie u podnóża parowu, pomiędzy niszami źródliskowymi a ciekiem strugi Wyrwa, stanowią siedlisko licznych i cennych gatunków roślin, grzybów i zwierząt, jak na przykład gatunki roślin objęte ochrona gatunkową lilia złotogłów Lilium martagon i wawrzynek wilczełyko Daphne mezereum - informuje RDOŚ w Bydgoszczy.
Na terenie powiatu świeckiego znajduje się też rezerwat „Zbocza Świętopełka”. - Obiekt stanowią stoki doliny Wisły i wcinający się w nie wąwóz Czerwonej Wody. Teren jest porośnięty drzewostanem z zróżnicowanym wieku i strukturze gatunkowej. W wyniku zaniechania prowadzenia w obrębie rezerwatu prac leśnych dochodzi tam od kilkudziesięciu lat do naturalnych procesów starzenia się i odnawiania drzewostanu - informuje o nowym rezerwacie RDOŚ w Bydgoszczy.
Listę powołanych w grudniu rezerwatów zamyka „Rosiczka” w powiecie bydgoskim. - Obiekt stanowi torfowisko wysokie Sphagnetalia magellanici o strukturze dolinkowo-kępkowej z licznie występującą typową roślinnością torfowiskową (torfowce Sphagnum sp., żurawina błotna Vaccinium oxycoccos, rosiczka okrągłolistna Drosera rotundifolia, wełnianka pochwowata Eriophorum vaginatum, modrzewnica pospolita Andromeda polifolia) - czytamy w komunikacie RDOŚ w Bydgoszczy.
Do końca roku zostanie powołanych 7 rezerwatów
Na terenie gminy Lubiewo w powiecie tucholskim ma zostać utworzony rezerwat krajobrazowy „Dolina Zamrzonki”. Między Bydgoszczą a Toruniem, a dokładniej na obszarze gmin Solec Kujawski i Wielka Nieszawka będzie powołany rezerwat leśny „Zbocza Dybowskie”. Kolejnych dwóch nowych rezerwatów doczeka się powiat świecki, a będą to: torfowiskowe „Krzwińskie Bagno” oraz leśny „Dolina Rzeki Mątawy”. W powiecie włocławskim zostanie utworzony leśny rezerwat „Uroczysko Nasięgniewo im. dr Wiesława Cyzmana”.
Ochroną objęte zostaną „Zbocza Brdy” w powiecie bydgoskim oraz „Dęby Węgrzynowskie” w powiecie mogileńskim. W obu przypadkach będą to leśne rezerwaty.
Znane rezerwaty
Najdłuższym rezerwatem ichtiologicznym w Polsce jest rzeka Drwęca. Ochroną w całości jest objęta rzeka Drwęca. W skład rezerwatu oprócz samej rzeki wchodzą jeziora przepływowe Drwęckie oraz Ostrowin, a także fragmenty dopływów. Rezerwat został powołany zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 27 lipca 1961 roku.
Tuż obok ciechocińskich tężni działa rezerwat przyrody „Ciechocinek”, który obejmuje łąkę przez którą biegnie rów dawniej prowadzący solankę z basenu kąpielowego. Ochroną są tam objęte słonorośle. Jednym z najpiękniej położonych rezerwatów jest toruńska Kępa Bazarowa, z której rozciąga się panorama gotyckiej Starówki. Jest to wyspa, która w średniowieczu była schronieniem dla nielegalnych rzemieślników - partaczy oraz prostytutek. 1 lutego 1411 roku podpisano tam I Pokój Toruński.
Fragment Kępy Bazarowej ma charakter lasu lęgowego.
