W pełni przeszklona czytelnia na trzech kondygnacjach z otwartym dostępem do księgozbioru, sala konferencyjna z "mobilną widownią", zabezpieczony na wszelkie sposoby, ale dostępny magazyn studyjny, gdzie z bliska obejrzeć będzie można największe skarby tej instytucji, albo – dla odmiany – w otwarte zewnętrzne patio, gdzie będzie można poczyta lub pograć w ulubioną planszówkę pod gołym niebem, w pięknym otoczeniu… architektury. Na te i wiele innych atrakcji nowego skrzydła toruńskiej Książnicy Kopernikańskiej jeszcze trochę przyjdzie poczekać. Na razie trwa budowa a jej efekty są coraz bardziej widoczne. Betonowy szkielet "szklanego" skrzydła jest już gotowy. W lipcu ma na nim zawisnąć wiecha. Co ciekawe, choć do końca tej inwestycji dość jeszcze daleko, w Książnicy już myślą o kolejnej!
Umowa na rozbudowę Książnicy podpisana została rok temu, w czerwcu 2023. – Planujemy, że 15 lipca na nowym skrzydle zawiśnie wiecha. Roboty budowlane powinny zakończyć się w pierwszym kwartale przyszłego roku. Czekają nas jeszcze przetargi na wyposażenie, w tym na sprzęt informatyczny. Chcielibyśmy, żeby nowa część była udostępniona naszym czytelnikom do końca pierwszej połowy roku 2025 – mówi w rozmowie z kujawy-pomorze.info Danetta Ryszkowska-Mirowska, dyrektor Książnicy Kopernikańskiej.
Czytelnia – cała na biało
Wykonawcą prac jest toruńska firma ARS Renowacje, znana między innymi z takich realizacji jak remonty konserwatorskie małego i dużego ratusza w Chełmży, czy zabytkowego gmachu Sądu Okręgowego w Toruniu.
Nowe skrzydło Książnicy, powstające w miejscu dawnej czytelni głównej, wraz z łącznikiem i zagospodarowaniem otoczenia to duże zadanie. Cała wartość projektu to ponad 33,74 mln złotych, z czego 21,93 mln to dotacja z unijnego programy FENX.07.01, zarządzanego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na marginesie dodajmy, że to samo źródła wspiera także finansowo budowę czwartego kręgu bydgoskiej Opery Nova. Pozostała 1/3 kosztów rozbudowy toruńskiej placówki, czyli 11,81 mln pochodzi z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego, które jest organem prowadzącym Książnicę.
Choć „szklane” nowe skrzydło Książnicy można sobie na razie jedynie wyobrazić, posiłkując się choćby wizualizacjami, projekt warszawskiej pracowni architektonicznej Kwadratura (Agnieszka Bojdecka, Barbara Śliwkowska, Katarzyna Gromek, Magda Mikosz, Anna Klochowicz, Paweł Kubacz) zapowiada się bardzo interesującą. Nowy budynek stać będzie równolegle do obecnego gmachu głównego biblioteki. Trzy najwyższe kondygnacje zajmie całkowicie przeszklona czytelnia. Tu dominować będzie biel - całość wyposażenia, także elementy konstrukcyjne utrzymane będą w tym właśnie kolorze. Mimo przeszklenia, dzięki zastosowaniu tzw. podwójnej skóry – jak to tłumaczą autorzy projektu – budynek ma być energooszczędny, dobrze wentylowany, skutecznie izolowany cieplnie i chroniony przed nadmiarem słońca.
Skarby na własne oczy
Starą i nową część skomunikuje łącznik. Na poziomie -1 nowego skrzydła znajdzie się sala konferencyjna o regulowanej wielkości oraz - zupełna nowość – magazyn studyjny, gdzie w specjalnych warunkach - z odpowiednim oświetleniem, temperaturą i wilgotnością oraz systemami gwarantującymi bezpieczeństwo zbiorów – prezentowane będą największe skarby toruńskiej biblioteki. – Idea jest taka, żeby choćby po tym zamieszaniu związanym z Kodeksem Korwina, pokazać dzieła przechowywane dotąd w zbiorach zamkniętych. Tak, aby każdy mógł się przekonać i uświadomić sobie, jakie skarby mamy w naszych zbiorach, jak bardzo są to cenne dzieła - tłumaczy dyrektor Danetta Ryszkowska-Mirowska.
Co dalej?
Po rozbudowie kompleks Książnicy obejmował będzie nowe skrzydło, stojący od zachodu najwyższy w tym zespole budynek magazynowy oraz gmach główny – podłużny pawilon ustawiony wzdłuż ulicy Słowackiego. To jeden z obiektów zaprojektowanych jeszcze w latach 60-tych, dzieło toruńskich architektów Janusza Jerki i Adama Falkiewicza, zbudowany na wielki jubileusz kopernikański w roku 1973. I choć w latach 2013-2015 obiekt przeszedł gruntowny remont, dziś z coraz większym trudem spełnia wymagania nowoczesnej, w pełni dostępnej siedziby Książnicy. Stąd już teraz przy Słowackiego trwają prace koncepcyjne związane z jego przyszłą generalną przebudową
Zbiory Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu to:
- 640 tysięcy książek,
- 104 tysiące egzemplarzy czasopism,
- 65 tysięcy jednostek specjalnych, takich jak rękopisy i wydawnictwa kartograficzne,
- 26 tysięcy książek zabytkowych, najstarsze z nich pochodzą z XV wieku.
- Jedenaście działających na terenie Torunia filii, w tym najnowsza - mediateka w Młynie Kultury przy ul. Kościuszki
