Nowe legitymacje szkolne oraz przedszkolne wydawane przez placówki oświatowe po 12 lipca mogą być jedynie nowego typu, czyli w formie plastikowej karty, podobnej do dowodu osobistego. W praktyce zmiana dotyczy głównie uczniów rozpoczynających od września naukę w pierwszych klasach, bo aktualne legitymacje starego typu, na tekturowych blankietach, zachowują swą ważność i nie ma obowiązku ich wymiany.
O zmianie typu legitymacji przesądziła Ustawa z 22 listopada 2018 o dokumentach publicznych wprowadzająca standardy zabezpieczenia przed fałszerstwem. Dla dokumentów trzeciej kategorii, a do niej zaliczają się legitymacje szkolne, przepisy przedłużyły możliwość stosowania starych wzorów o pięć lat. I ten termin właśnie się skończył.
Nowy wzór legitymacji zawarty jest w rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki z 16 czerwca 2023 roku. Legitymacje dla szkół są różowe, na awersie znajduje się min. pole na imię i nazwisko ucznia, numer PESEL, zdjęcie ucznia, nazwę i adres szkoły, nazwisko jej dyrektora i datę wydania. Na rewersie umieszczona jest adnotacja o prawie do korzystania z ulgowych przejazdów transportem publicznym oraz osiem miejsc na hologramowe naklejki oznaczające rok ważności legitymacji. Kartę zdobią stylizowane wizerunki symboli nauki: globus, mikroskop, stożkowa kolba laboratoryjna, cyrkiel. Awers legitymacji dla uczniów szkół podstawowych, ponadpodstawowych, policealnych i szkół dla dorosłych jest taki sam.
Legitymacja jest zabezpieczona m.in. elementem wykonanym specjalną farbą zmienną optycznie i mikrotekstami. Blankiet legitymacji przystosowany jest do zastosowania elektronicznej warstwy bezstykowej. Dzięki temu legitymacja - w zależności od rozwiązań przyjętych przez szkołę – może być jednocześnie np. kartą dostępową do budynku szkoły oraz do poszczególnych sal i pracowni szkolnych, inteligentną kartą biblioteczną czy karnetem do szkolnej stołówki.
Rozporządzenie opisuje także wzór legitymacji przedszkolnej – ta z kolei utrzymana jest w kolorystyce niebieskiej.
Przypomnijmy, że uczniowie posiadający ważną legitymację starego typu mogą z niej korzystać do końca nauki w szkole, która ją wystawiła. Ważność zachowuje także mLegitymacja – jako aplikacja dostępna w smartfonie. Jej ważność upływa z terminem ważności „zwykłej" legitymacji
- Na razie mamy jeszcze trochę czasu na przygotowania, bo nowe legitymacje wydawane są przede wszystkim w wrześniu, po rozpoczęciu nowego roku szkolnego. W naszym wypadku, będą to dwa oddziały, około 50. Rekrutacja elektroniczna już się skończyła, ale zawsze się może zdarzyć, że jeszcze jacyś uczniowie do nas dojdą – wyjaśnia Agnieszka Podraza-Karakulska, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 1 w Toruniu.
Na to, żeby szczegółowo rozmawiać o nowych legitymacjach, zdaniem dyrektor, jest jeszcze za wcześnie i sprawą będzie się zajmował wydział oświaty urzędu miasta. Bardzo podobną opinię usłyszeliśmy w I Liceum Ogólnokształcącym im. Norwida w Bydgoszczy.
Do kompletu dodajmy, że nowe legitymacje, także w formie plastikowej karty otrzymywać będą także nauczyciele – a to zgodnie z rozporządzeniem szefa MEN z 11 kwietnia 2024 roku. Dla przedstawicieli grona pedagogicznego ustawodawca wybrał gustowny kolor turkusowy.