Jak prezentuje się koniunktura gospodarcza w ocenie przedsiębiorców z regionu kujawsko-pomorskiego? Interesujący komentarz do tego opracowania dla Regionalnego Obserwatorium Gospodarczego, działającego w ramach Kujawsko-Pomorskiego Funduszu Rozwoju przygotowała dr Małgorzata Szczepaniak, ekonomistka z Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Katedra Ekonomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
We wrześniu br. w większości badanych obszarów gospodarki przedsiębiorcy oceniali koniunkturę niekorzystnie. Największą Poprawę opinii zanotowano wśród jednostek zajmujących się przetwórstwem przemysłowym. Pogorszenie ocen zaobserwowano wśród przedsiębiorców z sekcji informacja i komunikacja.
Przedsiębiorcy z większości sekcji ocenili, że skutki wojny w Ukrainie mają jedynie nieznaczne negatywne skutki dla prowadzonych przez nich działalności gospodarczych.
Zwiększenie zatrudnienia planowane jest w największym stopniu w budownictwie. Ograniczenie zatrudnienia deklarowane jest przez co piątą jednostkę z sekcji przetwórstwa przemysłowego i w handlu detalicznym w przypadku pracowników niewykwalifikowanych.
W większości rodzajów działalności, z wyjątkiem m.in. budownictwa, odnotowany został wzrost znaczenia bariery niedostatecznego popytu (rdr) negatywnie wpływającej na działalność przedsiębiorstw.
We wrześniu 2023 roku przedsiębiorcy z województwa kujawsko-pomorskiego w większości negatywnie ocenili koniunkturę gospodarczą. Najgorzej klimat gospodarczy postrzegały nadal jednostki zajmujące się przetwórstwem przemysłowym. Jedynie w sekcji zakwaterowanie i gastronomia oraz informacja i komunikacja wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury był dodatni, co oznacza, że przedsiębiorcy pozytywnie oceniali warunki prowadzenia działalności gospodarczej. Szerszy kontekst tej oceny umożliwia zestawienie wskaźników ogólnego klimatu koniunktury z ich zeszłoroczną wartością. Poprawa miała miejsce we wszystkich rodzajach działalności z wyjątkiem handlu hurtowego. W największym stopniu poprawiła się ocena warunków prowadzenia działalności gospodarczej w zakwaterowaniu i gastronomii, co odzwierciedla odbudowę tej sekcji po pandemii COVID-19. Co więcej, z wyjątkiem przetwórstwa przemysłowego i transportu, i gospodarki magazynowej, składowe prognostyczne wskaźnika ogólnego klimatu koniunktury były ujemne i przyjmowały niższe wartości niż składowe diagnostyczne. Wskazuje to bardzo negatywne przewidywania dotyczące podjętych przedsięwzięć i dużą niepewność prowadzenia działalności gospodarczej w tych sekcjach.
Przedsiębiorcy z województwa kujawsko-pomorskiego w większości nie wykazali obaw przed negatywnymi skutkami wojny w Ukrainie dla prowadzonych przez ich firmy działalności gospodarczych w bieżącym miesiącu. Najwięcej negatywnych konsekwencji w powyższym kontekście zauważono w sekcji przetwórstwo przemysłowe, gdzie również jako skutek wskazano spadek sprzedaży oraz zerwanie umów ze wschodnimi kontrahentami. Przedsiębiorcy ze wszystkich sekcji wskazali wzrost kosztów jako dominujący negatywny skutek wojny w Ukrainie. Wśród pracowników z Ukrainy odnotowano w większym stopniu ich odpływ niż napływ, z wyjątkiem budownictwa, co odzwierciedla tendencje migracyjne Ukraińców – powroty do Ukrainy oraz podejmowanie pracy w krajach Europy Zachodniej.
W krótkiej perspektywie (w ciągu najbliższych trzech miesięcy) przedsiębiorcy z województwa kujawsko-pomorskiego deklarowali w większości utrzymanie zatrudnienia szczególnie w przypadku pracowników wykwalifikowanych. Największe zwiększenie zatrudnienia zadeklarowały jednostki z sekcji budownictwa (34%). Chęć ograniczenia zatrudnienia w przypadku niewykwalifikowanych pracowników wykazała aż co piąta jednostka z sekcji przetwórstwa przemysłowego i handlu detalicznego. Sytuacja finansowa firmy i utrzymanie realnej wartości wynagrodzeń (podwyżki inflacyjne) wskazywane były jako najważniejsze czynniki wpływające na poziom wynagrodzeń pracowników we wszystkich rodzajach działalności, co wskazuje na negatywne skutki inflacji, z którymi borykają się przedsiębiorcy. Co ciekawe, jednostki prezentowały zróżnicowane deklaracje w zakresie horyzontu czasowego podejmowanych decyzji w firmach. Takie rodzaje działalności jak: przetwórstwo przemysłowe, handel detaliczny i usługi deklarowały największą wagę dla bieżących danych przy podejmowaniu decyzji w zakresie wynagrodzeń i zatrudnienia. Natomiast budownictwo w większości wskazało na podejmowanie decyzji na podstawie oczekiwań jakie mogą nastąpić w okresie długim (roku). Biorąc pod uwagę poprawę wskaźnika koniunktury w tej sekcji oraz deklarowane zwiększenie zatrudnienia, oznacza to, że sekcja ta przewiduje pozytywne zmiany w zakresie wzrostu popytu.
Powyższe tendencje znajdują również odzwierciedlenie w zakresie identyfikacji niedostatecznego popytu jako bariery ograniczającej działalność gospodarczą, której znaczenie wzrosło we wszystkich rodzajach działalności oprócz budownictwa (największy spadek), informacji i komunikacji oraz zakwaterowania i gastronomii. Największy wzrost znaczenia bariery niedostatecznego popytu zidentyfikowano w handlu detalicznym (o 14,5 p. proc rdr.), co odzwierciedla negatywne skutki inflacji. Spadek znaczenia bariery niedostatecznego popytu w budownictwie oznacza czynnik pozytywnie wpływający na działalność przedsiębiorstw w tej sekcji.
Opracowano na podstawie:
Koniunktura gospodarcza województwa kujawsko-pomorskiego, opinie formułowane przez jednostki z siedzibą w województwie KUJAWSKO-POMORSKIM – GUS Bydgoszcz,
wrzesień 2023 r.
