Podział mandatów w parlamencie jest już jasny, ale wciąż niejasne pozostaje – przynajmniej na poziomie personaliów – jak wyborczy wynik przełoży się na kilka kujawsko-pomorskich samorządów, których przedstawiciele skutecznie zawalczyli o parlamentarne mandaty.
Wprawdzie Konstytucja RP nie wymienia wójta, burmistrza ani prezydenta miasta wśród tych funkcji, których nie można łączyć z mandatem posła, ale inne przepisy są w tej materii jednoznaczne. Ustawa o samorządzie gminnym w art. 27 zakazuje łączenia funkcji wójta oraz jego zastępcy (dotyczy to także burmistrzów i prezydentów) z mandatem posła i senatora. Z kolei Kodeks Wyborczy w art. 383 i 492 określa, że mandat radnych oraz wójtów zostaje wygaszony w wyniku wyboru do Sejmu lub Senatu, choć te akurat przepisy nie precyzują, który dokładnie dzień uznawany za moment utraty mandatu. Jak pisze Bartosz Starczewski na portalu lex.pl: „powszechnie przyjmuje się interpretację, z godnie z którą to dzień wyboru na posła lub senatora jest dniem utraty samorządowego mandatu”.
Czas rozstania
Nie wchodząc w prawne niuanse, jedno wiadomo: ze swymi samorządowymi stanowiskami rozstać się muszą:
- Prezydent Inowrocławia Ryszard Brejza, który zdobył mandat posła z listy KO
- Wójt gminy Płużnica Marcin Skonieczka – nowy poseł z listy Trzeciej Drogi
- Wiceprezydent Włocławka, Krzysztof Kukucki, który zadebiutuje w Senacie (Pakt Senacki, Nowa Lewica)
- Zwolniło się też miejsce w zarządzie województwa – wicemarszałek Zbigniew Sosnowski jako kandydat Trzeciej Drogi dostał się do Sejmu.
Czas zawieszenia
Dodać do tego trzeba, że wraz z wójtem czy prezydentem swe stanowiska tracą także jego zastępcy. Teraz ruch będzie należał do wojewody kujawsko-pomorskiego Mikołaja Bogdanowicza (który sam, jako kandydat PiS bez powodzenia ubiegał się o miejsce w Senacie). Jak każe art. 28f Ustawy samorządzie gminnym, "W przypadku wygaśnięcia mandatu wójta przed upływem kadencji jego funkcję, do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta, pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów". Premier wskazuje tę osobę na wniosek wojewody.
Niestety, nie do końca wiadomo, jak długo trwać będzie okres zawieszenia: kiedy wójtowie czy prezydenci już nie mogą podejmować decyzji, a komisarza jeszcze nie ma. – To jest pewna luka w prawie. Wystarczyłoby, żeby dalej mogli pracować zastępcy wójta. To bardzo proste rozwiązanie, niestety obecne przepisy na to nie pozwalają – twierdzi Marcin Skonieczka.
Dotychczasowy wójt Płużnicy nie przewiduje większych komplikacji, zwłaszcza dla zwykłych interesantów Urzędu Gminy. - W wielu sprawach decyzje są podejmowane na drodze upoważnień, które wydaje wójt jako kierownik urzędu. Tu się nic nie zmieni. Są jednak kwestie, na przykład dotyczące budżetu, w których decyzje podejmować może jedynie wójt jako organ – podkreśla Marcin Skonieczka.
Także Adriana Szymanowska, rzeczniczka prezydenta Inowrocławia w rozmowie z kujawy-pomorze.info zapewnia, że dla zwykłych obywateli powyborcze zmiany w urzędzie nie będą powodowały żadnych utrudnień, dodając, że w urzędzie pozostaje sekretarz miasta i administracja działa normalnie.
A jak to wygląda z odwrotnej perspektywy, czyli z punktu widzenia samorządowych władz, które tracą swych liderów?
- Tych spraw, które muszę zostawić jest rzeczywiście sporo, zajmowałem się między innymi inwestycjami, mamy wiele realizowanych projektów – mówi Krzysztof Kukucki, żegnający się ze stanowiskiem wiceprezydenta Włocławka. – Z drugiej strony zawsze mieliśmy zespołowy system pracy, współpracowałem z osobami, które są na tyle wdrożone w zadania, że dalej mogą z powodzeniem je prowadzić.
Krzysztof Kukucki potwierdza, że chętnie by łączył pracę w Senacie z aktywnością we włocławskim samorządzie, o chęci dalszej współpracy mówił także prezydent miasta, Marek Wojtkowski.
- Wszystko zależy od opinii prawnych. Zobaczymy, czy da się to pogodzić i na jakich zasadach – dodaje Krzysztof Kukucki.
Czas wyboru
Komisarza mianuje premier na wniosek wojewody. Na kogo postawi ten ostatni? Czy będzie to ktoś z kadrowych zasobów środowiska PiS, czy może ktoś inny? W dzień po wyborach Rada Miejska Inowrocławia uchwaliła apel do premiera Mateusza Morawieckiego i wojewody Mikołaja Bogdanowicza o to, by do pełnienia obowiązków prezydenta wskazany został dotychczasowy wiceprezydent Wojciech Piniewski. Radni wskazują jego kompetencje, doświadczenie i to, że ten „kandydat stanowi gwarancję ciągłości rozpoczętych oraz zaplanowanych inwestycji i zamierzeń”.
Inowrocławski samorząd argumentuje też, że „dobrym obyczajem jest respektowanie woli mieszkańców miasta, tak jak to miało miejsce w Gdańsku w 2019 roku”. Przypomnijmy, że po tragicznej śmierci prezydenta Gdańska, Pawła Adamowicza, premier wskazał na komisarza zastępczynię zamordowanego prezydenta, Aleksandrę Dulkiewicz, które później pewnie wygrała wybory na prezydenta Gdańska.
Z podobnym apelem wystąpili też radni Sopotu, którzy oczekują, że premier wskaże na komisarza Magdalenę Czarzyńską-Jachim, do tej pory zastępczynie prezydenta Jacka Karnowskiego, który dostał się do Sejmu.
Pytanie o to, kiedy można się spodziewać wniosków dotyczących komisarzy, wysłaliśmy do rzecznika wojewody, Tomasza Wiśniewskiego. Wciąż czekamy na odpowiedź.
