Najwyższa Izba Kontroli opublikowała wystąpienie pokontrolne dotyczące remontu toruńskiego bulwaru w środę (27 września). Inspektorzy zwrócili uwagę m.in. na pawilony. Jakie wyciągnięto wnioski?

W 2022 roku rozpoczął się gruntowny remont Bulwaru Filadelfijskiego. Inwestycja jest jedną z najważniejszych obecnie realizowanych w Toruniu, gdyż dotyczy miejsca, które stanowi wizytówkę miasta. Wzbudza też ogromne emocje nie tylko wśród torunian. Prace obejmują utworzenie schodów terenowych, umieszczenie małej architektury, montaż kamer, wykonanie: jezdni, chodników i ścieżki rowerowej oraz budowę pawilonów.

Aktualnie na terenie objętym remontem prowadzone są kompleksowe prace archeologiczne, ponieważ podczas wykopów natrafiono na pozostałości po kościele Św. Ducha oraz klasztorze benedyktynek. Archeolodzy w trakcie swoich działań odkryli m.in. poler portowy - będący pamiątką po znajdującym się niegdyś na terenie Bulwaru Filadelfijskiego porcie śródrzecznym.

Najważniejsze wnioski z kontroli

Najwyższa Izba Kontroli dokonała wnikliwej analizy ochrony zabytków w trakcie prowadzenia inwestycji na Bulwarze Filadelfijskim, wywiązania się przez władze miasta z warunków otrzymania dofinansowania oraz ochrony zabytków w związku z realizacją innych przedsięwzięć na terenie miasta. Łącznie wystąpienie pokontrolne liczy 39 stron.

Inspektorzy NIK stwierdzili, że prezydent Michał Zaleski oraz Kujawsko-Pomorski Konserwator Zabytków Sambor Gawiński nie zapewnili należytej ochrony zabytków znajdujących się na bulwarze. Zwrócono także uwagę na fakt, iż od ponad 10 lat nie przygotowano projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego właściwego w ochronie zabytków (chociaż prace nad opracowaniem rozpoczęto 28 czerwca 2012 roku).

Kontrola objęła także stojące na Bulwarze Filadelfijskim pawilony handlowo-usługowe. Tu kontrolujący uważają, że z perspektywy poziomu podstawy budynków są punkty, gdzie obiekty przysłaniają widok na mury, zaś dachy - od strony Starówki - perspektywę na Wisłę. Co ważne, NIK stwierdził, iż z tarasu widokowego przy ulicy Majdany pawilony nie zasłaniają widoku murów. Pozytywną opinię wydano natomiast temu, w jaki sposób władze miasta dokonały zmiany elewacji i kształtu barierek pawilonów. Tu jednak wadą zdaniem kontrolerów jest cena przedsięwzięcia, która opiewała na 870 tys. złotych.

To nie wszystkie uwagi NIK wobec remontu bulwaru. - Z kontroli wynika, że prezydent Torunia zatwierdził wyniki konkursu niezgodnie ze swoim zarządzeniem, a następnie projekt budowlany, który różnił się od wygranej koncepcji. Za spóźnione uważamy działania Wojewódzkiego Inspektora Zabytów, który choć wiedział o planach remontu w 2016 roku, to swoje zastrzeżenia zgłosił 6 lat później. Izba zwróciła się do wojewody by rozważył zmianę na tym stanowisku - mówi prezes NIK Marian Banaś.

NIK uznał, że prezydent i Miejski Konserwator Zabytków prawidłowo chronili inne zabytkowe obiekty na terenie Torunia.

Władze Torunia przyznają rację, ale także się bronią

Do raportu odniósł się wiceprezydent miasta Adrian Mól. Samorządowiec w pierwszej kolejności zwrócił uwagę na pozytywną ocenę przeprojektowania pawilonów, procesu konsultacji i wydanych decyzji.

- Oczywiście NIK zwrócił uwagę na obszary wymagające poprawy i z tym się zgadzamy. To przede wszystkim konieczność przygotowania Planu Zagospodarowania Przestrzennego i Planu Zarządzania Miejscem Światowego Dziedzictwa UNESCO. Należy podkreślić, iż nad tymi dokumentami pracujemy - mówi zastępca prezydenta.

Magistrat odniósł się także do zarzutu o brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zdaniem urzędników Wojewódzki Konserwator Zabytków to jedyny podmiot, który nie przyjął do tej pory mpzp, z uwagi na liczne uwagi, na które miasto natychmiast zareagowało.

• O inwestycji

Remont, którego wykonawcą jest firma ONDE pochłonie 46 milionów złotych. Władze Torunia mogły liczyć na dofinansowanie w wysokości 30 milionów złotych w ramach rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Natomiast budowa pawilonów i dwóch zejść to koszt 7,3 miliona złotych, z czego 4 miliony pochodzą z Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020.

Otwarcie Bulwaru Filadelfijskiego nastąpi najszybciej na wiosnę 2024 roku.