Wybierając się na wakacje do ciepłych krajów, choć nie tylko, warto zadbać nie tylko o wygodny hotel i bilet, ale przede wszystkim o własne zdrowie i bezpieczeństwo. Skrajnym zaniedbaniem jest na przykład zbagatelizowanie szczepień  przez wyjazdem do egzotycznych krajów. Jak się do takiej wyprawy w tropiki przygotować?

Jak odpowiednio zaplanować podróż, co robić w jej trakcie i jak postępować po powrocie, by uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek? Pomaga w tym Graniczna Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Warszawie, która publikuje aktualne informacje o zagrożeniach zdrowotnych, wymaganych szczepieniach oraz zaleceniach medycznych na Mapie zagrożeń zdrowotnych na świecie.

Przygotowania do podróży

Przed podróżą należy dowiedzieć się jak najwięcej o miejscu, do którego się wybieramy. Należy zorientować się, jakie są aktualne zagrożenia zdrowotne w kraju, do którego się wybieramy. Bardzo ważne jest sprawdzenie, jakie szczepienia są obowiązkowe i zalecane. Można skontaktować się na przykład z lekarzem medycyny podróży lub lekarzem medycyny tropikalnej, który udzieli informacji, jak przygotować się do podróży. Ważne jest, by taka wizyta Miała miejsce nie później niż 6-8 tygodni przed planowaną podróżą, bo to pozwoli na przyjęcie zalecanej przez niego profilaktyki.

Szczepienia

Szczepienia to jeden z najlepszych sposobów zapobiegania chorobom zakaźnym w podróży. Dzięki nim zmniejszamy ryzyko zachorowania, unikniemy kosztownego leczenia za granicą, chronimy siebie i swoich bliskich, zyskujemy odporność na wiele lat, a czasem nawet na całe życie. Brak szczepień może oznaczać konieczność przerwania podróży, dodatkowe koszty, długą terapię, a nawet trwałe powikłania po chorobie.

Obecnie jedynym szczepieniem obowiązkowym przy wjeździe do Afryki i Ameryki Południowej jest szczepienie przeciw żółtej gorączce (żółtej febrze). Ponadto niektóre kraje mogą żądać szczepień na podstawie własnego prawa wizowego. Na przykład Arabia Saudyjska wymaga potwierdzenia szczepienia przeciw meningokokom. W zależności od kierunku i charakteru podróży, oraz ogólnego stanu zdrowia, należy rozważyć szczepienie przeciw kilkunastu innym chorobom.

Podróż

Bezwzględnie należy stosować się do rekomendacji służb obowiązujących w danym kraju w związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną. Musimy pamiętać, że znajdujemy się w obcym nam środowisku i nasz system odpornościowy nie jest przygotowany, pomimo szczepień, do wielu zagrożeń miejscowych bakteriami, wirusami i pasożytami. Podstawowe zasady to picie tylko wody butelkowanej lub przegotowanej, unikanie lodu w napojach i jedzenie tylko dobrze ugotowanych potraw i owoców po obraniu. Konieczne jest częste mycie rąk lub używanie żelu antybakteryjnego, a do mycia zębów używanie wody butelkowanej. Do zakażeń może dochodzić również drogą kropelkową. Należy pamiętać, że w niektórych krajach spotykamy się z niższym poziomem sterylności czy standardem opieki medycznej, co może sprzyjać transmisji zakażeń WZW typu B, HIV na przykład podczas przyjmowania kroplówki lub leków podawanych dożylnie. Niebezpieczne są także takie zabiegi jak wykonywania tatuażu czy akupunktura. Przypadkowe kontakty seksualne też podwyższają ryzyko zakażenia.

Po powrocie

Jeśli po powrocie pojawią się objawy takie jak gorączka, biegunka czy złe samopoczucie, należy bezwzględni skontaktować się z lekarzem, którego trzeba poinformować o odwiedzonym miejscu. Jest to szczególnie ważne po pobycie w krajach tropikalnych.

Mapa zagrożeń to nie wszystko

Informacje dotyczące bezpieczeństwa w czasie podróży znajdują się również na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych "Odyseusz" oraz "Informacje dla podróżujących", a także w aplikacji MSZ na smartfony "Polak za granicą".