25 czerwca o godzinie 8.31 czasu polskiego rakieta Falcon 9, należąca do firmy SpaceX, wyniosła na orbitę kapsułę Dragon z czteroosobową załogą, która po ponad 20 godzinach zadokuje w Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Wśród grupy astronautów znalazł się także Polak -  Sławosz Uznański-Wiśniewski. Co ciekawe na orbicie nie zabraknie polskich specjałów kulinarnych, bowiem Polak zabrał ze sobą liofilizowane pierogi oraz dzieła polskiej nauki i kultury, takie jak: wiersze Wisławy Szymborskiej, model heliocentryczny Kopernika oraz manuskrypt utworów Fryderyka Chopina. Podczas misji Sławosz Uznański wykona ponadto kilka eksperymentów z zakresu psychologii, biotechnologii i medycyny, przygotowanych przez naukowców i firmy z Polski. 

Jeszcze kilka lat temu wydawało się, że polska obecność w przestrzeni kosmicznej ograniczy się do satelitów i projektów badawczych realizowanych przy wsparciu Europejskiej Agencji Kosmicznej. Jednak w 2023 roku światło dzienne ujrzała wiadomość, która poruszyła zarówno środowisko naukowe, jak i opinię publiczną: Sławosz Uznański-Wiśniewski został wybrany na członka rezerwowego korpusu astronautów ESA. Dla wielu była to informacja z pogranicza marzeń i rzeczywistości. Kim jest człowiek, który może stać się drugim Polakiem w historii – po Mirosławie Hermaszewskim – który poleci w kosmos?

Inżynier z misją

Sławosz Uznański-Wiśniewski urodził się w 1984 roku w Łodzi. Już od najmłodszych lat fascynował się nauką i technologią. Po ukończeniu liceum kontynuował edukację na Politechnice Łódzkiej, gdzie zdobył tytuł inżyniera, a następnie wyjechał na studia doktoranckie do Francji. W 2011 roku obronił doktorat z dziedziny inżynierii mikroelektroniki w prestiżowej uczelni Grenoble INP.

To właśnie specjalizacja w zakresie układów elektronicznych odpornych na promieniowanie kosmiczne otworzyła mu drzwi do kariery w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych – CERN. W tej największej na świecie placówce badań nad fizyką cząstek elementarnych Uznański-Wiśniewski pracował m.in. przy Wielkim Zderzaczu Hadronów, odpowiadając za bezpieczeństwo i niezawodność infrastruktury elektronicznej.

Jego ścisła współpraca z międzynarodowymi zespołami badawczymi, doświadczenie w pracy w ekstremalnych warunkach oraz szerokie kompetencje techniczne sprawiły, że został zakwalifikowany do grona rezerwowych astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej. W tej roli przeszedł liczne testy psychofizyczne, treningi w symulatorach oraz szkolenia przygotowujące do misji kosmicznych.

Polska nauka na orbicie

Dla Polski udział Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego w misji kosmicznej to nie tylko prestiż, ale również otwarcie nowych perspektyw dla rozwoju krajowego sektora kosmicznego. Misja z udziałem Polaka ma bowiem charakter naukowy – przewiduje realizację eksperymentów z zakresu medycyny, biologii, fizyki materiałowej oraz technologii informacyjnych. 

Uznański-Wiśniewski nigdy nie krył dumy ze swojego pochodzenia. W licznych wywiadach podkreślał, że reprezentuje nie tylko Europę, ale także Polskę – kraj, który w ostatnich dekadach intensywnie rozwija swoje kompetencje w dziedzinie technologii kosmicznych.

Ciekawostki kosmiczne związane z Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim:

• Uznański-Wiśniewski jest drugim Polakiem, który został oficjalnie zakwalifikowany do korpusu astronautów Europejskiej Agencji Kosmicznej – pierwszym był Mirosław Hermaszewski, który w 1978 roku odbył lot w kosmos w ramach programu Interkosmos.
   
• Podczas rekrutacji do ESA, Uznański pokonał ponad 22 tysiące kandydatów z całej Europy. Proces selekcji trwał ponad półtora roku i obejmował m.in. testy z zakresu wiedzy technicznej, psychologii, zdrowia oraz pracy zespołowej.
   
• Sławosz zna pięć języków: polski, angielski, francuski, niemiecki i rosyjski. Umiejętności językowe są niezbędne w pracy międzynarodowych załóg kosmicznych.
   
• Jest entuzjastą wspinaczki wysokogórskiej i sportów ekstremalnych – jego kondycja fizyczna była jednym z atutów podczas selekcji do ESA.