Aktualizacja krajowych przepisów, odnośnie segregacji tekstyliów w Polsce, to jeszcze dość żmudny proces ustawowy. Jednak jeśli Ministerstwo Klimatu i Środowiska przyspieszy z implementacją unijnej dyrektywy do polskiego prawa ,to już od stycznia 2025 roku w kraju rozwiązanie zacznie obowiązywać.
Dyrektywa Unijna o tekstyliach to przepisy dotyczące produkcji, etykietowania, recyklingu oraz zrównoważonego rozwoju przemysłu tekstylnego w krajach członkowskich Unii Europejskiej. Celem tych regulacji jest zwiększenie transparentności, poprawa jakości produktów tekstylnych oraz minimalizacja negatywnego wpływu na środowisko. Kluczowe aspekty dyrektywy obejmują:
- etykietowanie produktów tekstylnych: obowiązek umieszczania na etykietach informacji o składzie materiałowym, kraju produkcji oraz zaleceniach dotyczących prania i pielęgnacji. Ma to na celu zapewnienie konsumentom jasnych i rzetelnych informacji o produktach, które kupują.
- bezpieczeństwo chemiczne: ograniczenia dotyczące stosowania niebezpiecznych substancji chemicznych w produkcji tekstyliów. Przepisy te mają na celu ochronę zdrowia konsumentów oraz pracowników przemysłu tekstylnego.
- odpowiedzialność producentów: zwiększenie odpowiedzialności producentów za cały cykl życia produktów tekstylnych, w tym za ich utylizację i recykling. Może to obejmować wprowadzenie systemów zbiórki zużytych tekstyliów oraz promowanie recyklingu materiałów.
- zrównoważony rozwój: promowanie praktyk zrównoważonego rozwoju w przemyśle tekstylnym, w tym oszczędność wody, energii oraz surowców, a także redukcję emisji gazów cieplarnianych.
- wspieranie innowacji: zachęcanie do wprowadzania innowacyjnych rozwiązań technologicznych, które przyczynią się do zwiększenia efektywności produkcji oraz zmniejszenia wpływu na środowisko.
- odpowiedzialność społeczna: przestrzeganie standardów pracy i praw człowieka w całym łańcuchu dostaw, co ma na celu zapewnienie godziwych warunków pracy dla wszystkich pracowników sektora tekstylnego.
Unijna dyrektywa od 2008 roku zobowiązywała państwa członkowskie do zapewnienia selektywnej zbiórki tekstyliów. Natomiast od stycznia 2025 r. kraje UE będą zobligowane również do ponownego użycia tekstyliów i ich recyklingu. Przypomnijmy, że w polskich gminach od kilkunastu lat funkcjonują punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK). Każda gmina może zorganizować zbieranie tekstyliów także innymi sposobami, na przykład: zbieranie „od drzwi do drzwi” w danym dniu lub wystawienie pojemników na odzież. Ministerstwo Klimatu i Środowiska podało, że nie planuje zmian w tym zakresie, ale zakłada budowę kolejnych i modernizację istniejących PSZOK-ów.
Jak podaje portalsamorzadowy.pl resort klimatu i środowiska poinformował, że planuje się wybudowanie 814 nowych tego typu obiektów i modernizację 570. Na razie nie ma ostatecznego kształtu przepisów dotyczących selektywnego zbierania tekstyliów. Są one negocjowane w ramach rewizji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ws. Odpadów.
Co zaproponowano w projekcie? To m.in.:
- wprowadzenie obowiązku rozszerzonej odpowiedzialności producentów dla wybranych tekstyliów (np. pokrywanie przez producentów tekstyliów kosztów zbierania i przetwarzania odpadów tekstylnych),
- wprowadzenie przepisów dotyczących platform internetowych,
- utworzenie i prowadzenie w państwie członkowskim rejestru producentów wybranych tekstyliów wraz ze wskazaniem podmiotów uprawnionych do bezpłatnego dostępu do rejestru.
Jak wynika z informacji pozyskanych przez portalsamorzadowy.pl nowelizacja prawa w zakresie segregacji tekstyliów nastąpi dopiero jesienią.