34 lata temu, 27 maja 1990 odbyły się w Polsce pierwsze w pełni wolne wybory – zarządzone przez premiera Tadeusza Mazowieckiego wybory samorządowe - druga z najważniejszych elekcji, po przełomowych, choć nie w pełni demokratycznych wyborach z 4 czerwca 1989 roku. Dla uczczenia tego wydarzenia, od roku 2000, 27 maja to Dzień Samorządu Terytorialnego i jednocześnie Dzień Pracownika Samorządowego.
- Samorządność to zaangażowanie w życie naszej lokalnej wspólnoty, umożliwienie jej mieszkańcom - od sołectwa po województwo - decydowania o kształcie naszej codzienności, kierunkach rozwoju społeczności, której jesteśmy częścią. Jedna z najważniejszych podpór, na których opiera się demokratyczne państwo. Oby zatem zawsze pozostał niewzruszonym filarem, ugruntowanym siłą naszych lokalnych wspólnot – napisał w mediach społecznościowych marszałek województwa Piotr Całbecki.
Życzenia samorządowcom złożyła także przewodnicząca Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Elżbieta Piniewska.
Dzień Samorządu uhonorowano także w samorządach lokalnych. – To, jak wygląda dziś Bydgoszcz to owoc pracy samorządowców, społeczników, pasjonatów zaangażowanych w codzienne życie i sprawy lokalnej społeczności. Wszystkim tym, którzy aktywnie i z zaangażowaniem pracują na rzecz mieszkanek i mieszkańców Bydgoszczy – bardzo dziękuję. To dzięki Państwa zaangażowaniu, otwartości i konsekwentnej ciężkiej pracy Miasto się rozwija. Przed nami kolejne wyzwania, ambitne projekty i cele (…) – podkreślał prezydent Bydgoszczy, Rafał Bruski.
W Toruniu życzenia pracowników administracji samorządowej złożyli wspólnie prezydent Paweł Gulewski oraz przewodniczący rady miasta, Łukasz Walkusz: „Składamy Państwu - i sobie - życzenia, abyśmy zawsze byli blisko ludzi, otwarci na ich sprawy, czyli tam, gdzie jesteśmy potrzebni. Bądźmy wytrwali, cierpliwi, uważni, a także – pogodni. Ważne, byśmy zachowali entuzjazm i potrafili w swych codziennych działaniach odnajdywać satysfakcję z dobrze wypełnianych obowiązków, z osiąganych efektów”.
Samorządność lokalna zlikwidowana została przez władze komunistyczne na początku lat 50-tych, w ramach stalinizacji państwa. Wprowadzony wtedy system kontrolowanych przez komunistów rad narodowych do końca PRL miał charakter fasadowy. 27 maja 1990 po raz pierwszy od zakończenia wojny, w wolnych wyborach wybraliśmy radnych do rad różnego typy gmin. Od roku 1998 wybieramy także radnych do sejmików wojewódzkich i rad powiatów, a od 2002 roku także wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w wyborach bezpośrednich.