250, 350 a może 900 złotych? Wysokość diety przysługującej radnym gmin może znacząco się różnić. Generalne zasady – włącznie  z górnym limitem wysokości  - reguluje ustawa  samorządzie gminnym, wysokość kwoty bazowej ustala rząd a ostateczną wysokość diety uchwalają rady gminy. Wszystko to sprawia, że choć ogólne zasady dla wszystkich są także same, to już różnice w przelewach mogą być całkiem spore. 

Dysproporcje te dobrze to ilustrują uchwały o wysokościach diet, które w kwietniu lub na początku maja przejęte zostały przez niektóre kujawsko-pomorskie gminy. Porównajmy:
 

• Zryczałtowana dieta miesięczna dla przewodniczącego rady 
   

2100 zł– Rady Gminy Chełmno
2100 zł – Rada Gminy Włocławek
2100  zł– Rada Gminy Ryńsk 
2000 zł – Rada Gmina Topólka
1600 zł – Rada Gminy Cekcyn 
750 zł – Rada Miejska Nieszawy

• Zryczałtowana dieta miesięczna dla wiceprzewodniczącego rady 
   

2000 zł – Rada Gminy Włocławek
1700 zł – Rada Gmina Topólka
1500  zł– Rada Gminy Ryńsk 
960 zł – Rada Gminy Cekcyn 
600 zł – Rada Miejska Nieszawy

• Przewodniczący komisji stałej rady gminy: ryczałt lub za posiedzenie 

1400  zł– Rada Gminy Ryńsk 
1200 zł – Rada Gmina Topólka
800 zł – Rada Gminy Cekcyn 
600 zł – Rada Miejska Nieszawy
500  zł za każde posiedzenie – Rada Gminy Chełmno 
450 zł  – za każde posiedzenie  - Rada Gminy Włocławek 
 

• Zwykły radny, niebędący członkiem komisji: ryczałt lub za posiedzenie

900  zł (ryczałt miesięczny)– Rada Gminy Ryńsk 
500 zł (ryczałt miesięczny) – Rada Gmina Topólka
320 zł (ryczałt miesięczny)  -  Rada Gminy Cekcyn 
250 zł  (ryczałt miesięczny) – Rada Miejska Nieszawy
350 zł (za 1 posiedzenie) – Rada Gminy Włocławek
400 zł (za 1 posiedzenie) – Rady Gminy Chełmno
 

Liczby sesji także się różnią i zależą od indywidualnego trybu pracy każdego z samorządów.  W ciągu ostatniej, najdłuższej w historii polskiego samorządu kadencji – w latach 2018- 2024, rada gminy  Chełmno zebrała się na 39 sesjach, w radzie gminy Włocławek były to 73 sesje, w gminie Ryńsk  - 71, a w Cekcynie – 53.

 Tak to się liczy

 Zgodnie z Ustawą o samorządzie gminnym z marca 1990 roku, radnym przysługuje dieta oraz zwrot kosztów podróży służbowej – na zasadach ustalonych przez radę gminy. Przepisy te zawierają też górny limit tych świadczeń: wysokość diet przysługujących radnemu nie może przekroczyć w ciągu miesiąca łącznie 2,4 krotności kwoty bazowej wpisanej do ustawy budżetowej „dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe”. Ustawa samorządowa wprowadziła także zasadę, że maksymalne wysokości diet zależą od liczby mieszkańców gminy. Według ostatniego, obowiązującego rozporządzenia premiera Matusza Morawieckiego z października 2021 roku: 
•    w gminach powyżej 100 tys. mieszkańców przysługuje 100 proc. maksymalnej stawki (czyli kwota bazowa razy 2,4)
•    od 15 do 100 tys. mieszkańców – 75 proc.
•    poniżej 15 tys. mieszkańców – 50 proc.

  Zgodnie z realizowaną przez rząd Donalda Tuska ustawą budżetową na rok 2024, kwota bazowa dla osób na kierowniczych stanowiskach w państwie nie została zrewaloryzowana i tak, jak w roku poprzednim, wynosi 1789,42 zł.