Polacy są coraz starsi. Z roku na rok wzrasta średnia wieku. Pokazują to dane Głównego Urzędu Statystycznego. Obecnie osoby powyżej 65 roku życia stanowią w województwie kujawsko-pomorskim 19,9 proc. Według prognoz GUS w 2060 roku będzie to aż 31,8 proc.

Najstarsze i najmłodsze powiaty na Kujawach i Pomorzu

Średnio w województwie udział osób w wieku 65 lat i więcej w ogólnej licznie ludności to 19,9 proc. Najmłodszy jest powiat toruński, gdzie osoby starsze stanowią 14,4 proc. Na drugim miejscu jest bydgoski - 15,1 proc. Najstarszym jest powiat Włocławek, gdzie osób powyżej 65 roku życia jest 24,4 proc.

GUS w Bydgoszczy przyjrzał się aktywności seniorów. Zbadano udział osób będących członkami kół, klubów, sekcji seniora, Uniwersytetu Trzeciego Wieku w ogólnej liczbie ludności w wieku 60 lat i więcej w 2022 r. Te dane są bardzo niepokojące. Okazuje się, że nasi seniorzy prawie w ogóle nie są aktywni na tym polu. Najgorzej pod tym względem wypada Włocławek, gdzie na 500 seniorów tylko jeden wykazuje aktywność. Najlepiej jest w powiecie żnińskim, gdzie na 100 seniorów aż 4 jest aktywnych. Średnia aktywności na Kujawach i Pomorzu to tylko 1,3.

Starzenie się społeczeństwa niesie za sobą negatywne skutki:

• wyższe wydatki na emerytury i renty, podczas gdy wpływy ze składek będzie znacznie niższy - wyższe koszty utrzymania osób w wieku poprodukcyjnym;
• niższe emerytury i ubóstwo emerytów;
• zmniejszenie konsumpcji kraju, wynikiem czego jest malejąca sprzedaż i zmniejszenie ilości przedsiębiorstw;
• problemy ze znalezieniem pracowników;
• spowolnienie rozwoju gospodarczego
• zamykanie placówek oświatowych.

Polityka senioralna samorządu województwa kujawsko-pomorskiego

By zapobiec opisanym zjawiskom lub je złagodzić województwo prowadzi planowaną politykę senioralną, która odpowiada na potrzeby i oczekiwania osób starszych. Wachlarz działań realizowanych przez samorządowe instytucje oraz przez finansowane za pomocą marszałkowskich grantów organizacje pozarządowe jest szeroki – od ofert twórczego spędzania wolnego czasu po usługi pomocowe i opiekuńcze.

– Starzenie się społeczeństwa jest faktem – podkreśla marszałek Piotr Całbecki. - Dlatego tak ważne jest zwrócenie uwagi na związane z tą tendencją kwestie, m.in. opiekę nad osobami starszymi, zapewnienie zdrowego życia i dobrego samopoczucia w każdym wieku oraz uczynienie miast i wsi sprzyjających włączeniu społecznemu.

Bransoletki życia

Najbardziej znaną formą wsparcia senioralnego jest działający od 2019 roku opiekuńczo-ratunkowy system teleopieki domowej, którym obejmujemy blisko 3 tysiące osób. Tworzą go monitorujące funkcje życiowe mobilne urządzenia do szybkiego przywoływania pomocy , czyli tzw. bransoletki życia oraz centrum operacyjne. Realizowany przez marszałkowski Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej system teleopieki domowej znalazł się wśród 43 najlepszych projektów z całej Europy, w ubiegłym roku nominowany został do Europejskiej Nagrody w dziedzinie Usług Społecznych (European Social Services Awards) 2023 w kategorii "Transformacja cyfrowa".

- Telecentrum stanowiące serce systemu teleopieki przyjęło 20896 wezwań wysłanych z bransoletek życia, z czego 13411 stanowiły alarmy wywołane wciśnięciem przez użytkownika przycisku SOS na opasce, a 7485 było alarmami upadkowymi, wygenerowanymi automatycznie przez urządzenia - czytamy na portalu kujawsko-pomorskie.pl. - W efekcie tych alarmów zorganizowanych zostało 849 interwencji u uczestników projektu, z czego w 386 przypadkach konieczne było wezwanie służb ratunkowych, a w 463 przypadkach wystarczyło wezwanie wskazanych opiekunów, osób z rodziny lub sąsiadów.

Pomoc sąsiedzka i wolontariat opiekuńczy

Ważnym elementem polityki senioralnej jest pomoc sąsiedzka i wolontariatu opiekuńczego, czyli organizacja usług społecznych świadczonych w środowisku lokalnym. Takimi działaniami objętych zostało już 2306 mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego. Jest to wsparcie dla osób samotnych i niesamodzielnych w robieniu zakupów podstawowych artykułów, przygotowywaniu posiłków, pomocy przy pracach porządkowych w gospodarstwie domowym, pomocy w uiszczaniu opłat, w dotarciu do lekarzy, placówek i urzędów, towarzyszenia na spacerach, odwiedzin w szpitalu, wspólnego czytania książek, gazet czy wspólnych rozmów.

Domy dziennego pobytu

Na Kujawach i Pomorzu działają placówki, w których seniorzy mogą aktywnie i twórczo spędzać czas, rozwijać swoje pasje i nawiązywać relacje. Domy dziennego pobytu zapewniają kilkugodzinną opiekę, w tym posiłki, a także organizują zajęcia. W ramach realizacji marszałkowskiej polityki senioralnej powstało i funkcjonuje ponad sześćdziesiąt takich miejsc, w których seniorzy mogą między innymi uczestniczyć w zajęciach ruchowych, terapeutycznych, plastycznych i muzycznych. Zapewniają dostęp do książek, mediów, organizują imprezy, wycieczki i spotkania towarzyskie. Dzięki środkom Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w perspektywie unijnej 2014-2020 udało się zrealizować ponad 180 takich projektów o łącznej wartości blisko 400 mln zł.

Od niedawna Mieszkańcy Baruchowa w powiecie włocławskim zyskali nowe miejsce do spotkań, warsztatów, rekreacji i wypoczynku. W nowopowstałym Wielopokoleniowym Centrum Aktywności Rodzinnej seniorzy mogą korzystać między innymi z oferty warsztatowej, sali gier i zabaw oraz kręgielni.

Rówieśnicy Niepodległej

W ramach akcji Rówieśnicy Niepodległej od sześciu lat województwo honoruje stuletnich mieszkańców marszałkowskimi medalami Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis. Od początku trwania akcji 396 stulatków otrzymało odznaczenie.

W artykule wykorzystano materiały serwisu kujawsko-pomorskie.pl