Równiutko w górę. Tak wygląda linia trendu na wykresie pokazującym liczbę wniosków ogłoszenie upadłości przedsiębiorstw. Z drugiej strony systematycznie przybywa też składanych wniosków o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego oraz decyzji w tej sprawie - co jest formą ratowania firmy przed bankructwem.
Raport „Postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne po uruchomieniu Krajowego Rejestru Zadłużonych” przygotowała specjalizująca się w analizach gospodarczych firma MGBI dla uczestników konferencji zorganizowanej jesienią tego roku przez Krajową Izbę Doradców Restrukturyzacyjnych. Wszystkie dane statystyczne pochodzą z tego właśnie opracowania.
Same liczby nie robią jeszcze wrażenia. W rekordowym w ciągu ostatnich dwóch lat miesiącu, w maju 2022, polskie sądy ogłosiły upadłości 45 podmiotów. To mikroskopijny ułamek w morzu polskich firm – na początku tego roku rejestr REGON obejmował prawie pięć milionów podmiotów. Średnio, jak wynika z raportu, sądy w całym kraju wydają łącznie 30 – 40 tego typu postanowień miesięcznie. Gorzej prezentuje się trend w liczbie wniosków o ogłoszenie upadłości:
- w marcu 2022 tych było ich ponad 120,
- w lipcu 2022 ponad 160,
- w marcu 2023 ponad 180,
- w sierpniu 2022 już ponad 220.
Komu grozi plajta?
W drugim kwartale tego roku najwięcej postępowań upadłościowych toczyło się przez Sądem Rejonowym dla m.st. Warszawy (17) i Sądem Rejonowym Katowice -Wschód (10). W pozostałych sądach było to poniżej dziesięciu spraw. Np. w sądach rejonowym: w Toruniu trwały trzy takie postępowania, a w Bydgoszczy – jedno.
Co ciekawe, nie tylko liczba wydanych postanowień upadłościowych nie rozkłada się równomiernie w poszczególnych regionach - co jest zrozumiałe, bo różna jest aktywność gospodarcza regionów, ale też trend bywa w różnych częściach kraju bardzo zróżnicowany.
Od stycznia do sierpnia 2023 liczba ogłoszonych przez sądy upadłości wyglądała następujący (w nawiasie procent zmiany rok do roku).
- 53 - mazowieckie (-21 proc.)
- 34 - śląskie (+35 proc.)
- 24 – dolnośląskie (+33 proc.)
- 21 – pomorskie (+75 proc.)
- 19 – małopolskie (+36 proc.)
- 19 – wielkopolskie (-34 proc.)
- 16 – podkarpackie (+167 proc.)
- 13 – łódzkie (-7 proc.)
- 11 – opolskie (+267 proc.)
- 9 – warmińsko-mazurskie (+80 proc.)
- 9 – kujawsko-pomorskie (-18 proc.)
- 8 – świętokrzyskie (+300 proc.)
- 7 – zachodniopomorskie (-36 proc.)
- 6 – lubelskie (-40 proc.)
- 4 – lubuskie (-43 proc.)
- 4 – podlaskie (+33 proc.)
Kto najczęściej bankrutuje? Od stycznia do sierpnia tego roku najwięcej upadłości przydarzyło się następujących branżach:
- 27 proc. – przemysł,
- 21 proc. – handel i naprawa samochodów,
- 20 proc. – usługi (m.in. finanse, ubezpieczenia, nieruchomości),
- 15 proc. – budownictwo,
- 6 proc. – edukacja, zdrowie, kultura,
- 4 proc. – gastronomia, zakwaterowanie,
- 4 proc. – informacja i komunikacja,
- 3 proc. transport, logistyka
Zrestrukturyzuj się przedsiębiorco!
Upadłość to pewna ostateczność – formą ratunku może być restrukturyzacja zadłużonej firmy. Liczba otwieranych postępowań restrukturyzacyjnych także systematycznie rośnie. Jeszcze w styczniu 2022 nie przekraczała 100 miesięcznie, w czerwcu przekroczyła 200, by w marcu 2023 sięgnąć poziomu 400 postępowań miesięcznie. Równolegle, rośnie liczba wniosków o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego. I tu już w całej Polsce mamy wyraźny wzrost. Dane dotyczące otwartych postępowań restrukturyzacyjnych za okres styczeń – sierpień 2023 w regionach wygląda tak:
- 497 - mazowieckie (+123 proc.)
- 349 - śląskie (+128 proc.)
- 333 – wielkopolskie (+121 proc.)
- 230 – dolnośląskie (+140 proc.)
- 230 – małopolskie (+140 proc.)
- 185 – pomorskie (+172 proc.)
- 170 – łódzkie (+95 proc.)
- 156 – kujawsko-pomorskie (+86 proc.)
- 134 – warmińsko-mazurskie (+148 proc.)
- 120 – podkarpackie (+161 proc.)
- 108 – lubelskie (+54 proc.)
- 107 – zachodniopomorskie (+257 proc.)
- 85– podlaskie (+44 proc.)
- 66 – świętokrzyskie (+106 proc.)
- 60 – lubuskie (+107 proc.)
- 43 – opolskie (+65 proc.)
Inaczej niż w wypadku upadłości wygląda też mapa branż, w których najczęściej korzysta się z postępowań restrukturyzacyjnych. Od stycznia do sierpnia 2023 dotyczyło to głównie następujących sektorów:
- 24 proc. – handel i naprawa samochodów,
- 17 proc. – usługi,
- 16 proc. – przemysł,
- 15 proc. – budownictwo,
- 13 proc. transport, logistyka
Dodajmy, że w 2 kw. w naszym regonie rozpoczęły się cztery takie postępowania przed sądami rejonowym: jedno w Toruniu i trzy w Bydgoszczy.
Teraz KRZ
Mijają właśnie dwa lata od uruchomienia Krajowego Rejestru Zadłużonych (KRZ) – prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwości jawnego rejestru osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych, które miały – najogólniej mówiąc - poważne problemy z regulowaniem swych należności: wobec których toczyły się lub toczą postępowania restrukturyzacyjne, upadłościowe, postepowania w sprawie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, lub które poddawane były sądowym czy administracyjnym egzekucjom.
Uruchomienie tego rejestru to efekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z 2015 roku o upadłościach, zobowiązującego kraje członkowskie UE do prowadzenia ogólnodostępnego rejestru postępowań upadłościowych. KRZ składa się z kilku modułów – dla użytkowników zarejestrowanych, organów administracji, syndyków, nadzorców i czy zarządców, ale także z ogólnodostępnego – bezpłatnie i bez konieczności zakładania konta - portalu, na którym przeglądać można m.in. obwieszczenia o postępowaniach upadłościowych i restrukturyzacyjnych czy wyszukać informacje o składnikach masy upadłościowej.