W okresie styczeń – październik 2023 roku (w odniesieniu do analogicznego okresu w 2022 roku) odnotowano spadki kluczowych miar dotyczących budownictwa mieszkaniowego. Do miar tych należą: liczba mieszkań oddanych do użytku, liczba mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym, a także liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto.
- Liczba mieszkań oddanych do użytku w okresie styczeń – październik 2023 roku, względem analogicznego okresu w roku wcześniejszym, spadła o ponad 4%.
- Liczba mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym, w porównaniu do analogicznego okresu w 2022 roku, spadła o ponad 23%.
- Liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto w okresie styczeń-październik 2023 roku, względem analogicznego okresu w 2022 roku, spadła o ponad 11%.
- Województwo Kujawsko-Pomorskie nie wyróżnia się znacząco lepszą, ani znacząco gorszą sytuacją na rynku mieszkaniowym w odniesieniu do pozostałych regionów.
Według danych GUS, w okresie od stycznia do października 2023 roku oddano do użytku prawie 181 tys. mieszkań, z czego ponad 110 tys. (ok. 61%) stanowiły mieszkania przeznaczone na sprzedaż lub wynajem, natomiast indywidualni inwestorzy oddali do użytku prawie 67 tys. mieszkań (ok. 37%). Mimo imponujących wartości, liczby te są niższe niż w przypadku analogicznego okresu we wcześniejszym roku (spadek liczby ogółu oddanych do użytku mieszkań o 4,3%). Analizując wartość rozpatrywanej miary miesiąc do miesiąca, warto zauważyć, że w porównaniu do września, w październiku wzrosła ona o prawie 20%. Niemniej widać, że od listopada 2022 roku miara ta ma raczej trend spadkowy.
Dużo większe spadki odnotowano w przypadku liczby mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym, w porównaniu do analogicznego okresu w 2022 roku. Rok do roku wartość ta spadła o 23,1%. Warto jednak zaznaczyć, że, odnosząc się do analiz krótkookresowych, wartość tej miary w październiku 2023 roku wzrosła, zarówno w porównaniu do października 2022 roku (o ok. 17%), jak i do września 2023 roku (o prawie 4%). Optymistycznie nastawiać może również tendencja, jaka jest zauważalna w przypadku tego wskaźnika. Mianowicie od lutego 2023 roku jego wartość rosła w przypadku siedmiu spośród dziewięciu analizowanych miesięcy.
Podobnie ogólne spadki w analizie rok do roku można zaobserwować w przypadku mieszkań, których budowę rozpoczęto. W okresie styczeń-październik 2023 roku rozpoczęto budowę prawie 159 tys. mieszkań, co stanowi ponad 11% spadek, względem tego samego okresu w 2022 roku. Niemniej odnosząc się do danych miesięcznych, widać, że w październiku 2023 roku miara ta wzrosła o ponad 45%, względem danych dla października 2022 roku. Podobnie miara ta wzrosła o ponad 3% w porównaniu do września 2023 roku. Od lutego 2023 roku liczba tych mieszkań kształtuje się na poziomie zbliżonym lub rośnie (wyjątkiem był jedynie kwiecień).
Odnosząc się do analizy regionalnej warto zaznaczyć, że w badanym okresie najwięcej mieszkań oddanych do użytku, mieszkań, na których budowę wydano pozwolenia lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym oraz mieszkań, których budowę rozpoczęto odnotowano w województwie Mazowieckim, natomiast najmniejszą w województwie Opolskim. W województwie Kujawsko-Pomorskim oddano do użytku ok. 5% ogółu oddanych do użytku mieszkań w tym okresie w Polsce. Pozwolono na budowę lub dokonano zgłoszenia z projektem budowlanym ok. 4,4% oraz rozpoczęto budowę ok. 4,1% ogółu mieszkań. Warto odnieść się również do miar statystycznych. W przypadku średniej arytmetycznej wynosi ona ok. 12,4 tys. mieszkań, dla których wydano pozwolenie na budowę, ok. 9,9 tys. mieszkań, których budowę rozpoczęto oraz ok. 11,3 tys. mieszkań oddanych do użytkowania. Wszystkie te miary są znacznie powyżej ilości wskazanych w przypadku województwa Kujawsko –Pomorskiego. Niemniej uwzględniając fakt, że województwo Mazowieckie znacznie przewyższa wartości dla pozostałych województw, co znacznie wpłynie na wartość średniej arytmetycznej, należy skupić się w tym przypadku na medianie, która wyniesie odpowiednio 9,8 tys., 7,4 tys. oraz 8,7 tys. Wartości te są znacznie bliższe tym, uzyskanym przez województwo Kujawsko-Pomorskie. Można więc wnioskować, że w przypadku tego regionu sytuacja na rynku mieszkaniowym w porównaniu do ogółu kraju, nie była ani znacząco lepsza, ani znacząco gorsza.
Koszty materiałów budowlanych oraz ograniczony dostęp do kredytów, spowodowany rosnącą stopą procentową, mogły wpłynąć na wyhamowanie budownictwa mieszkaniowego w Polsce, co widać uwzględniając zmiany w całym analizowanym okresie rok do roku. Obniżenie stóp procentowych może być pozytywnym sygnałem dla rynku nieruchomości. Niższe koszty kredytu mogą pobudzić stronę popytową tego rynku, a w konsekwencji deweloperzy mogą podjąć decyzję o realizacji kolejnych inwestycji.
dr Kamila Topolewska
Politechnika Bydgoska im. J. i J. Śniadeckich
Wydział Zarządzania
Opracowano na podstawie:
Budownictwo mieszkaniowe w okresie styczeń – październik 2023 r. – Główny Urząd Statystyczny, listopad 2023