Polska będzie drugim krajem Unii Europejskiej, który przyjmie nowe rozwiązania systemowe odnośnie systemu kaucyjnego. Mają one na celu zwiększenie recyklingu zużytych butelek plastikowych, szklanych oraz plastikowych puszek po napojach. W pierwotnych założeniach za butelkę szklaną powinniśmy zapłacić dodatkową złotówkę, a wejście przepisów w życie miało nastąpić już 1 stycznia 2025 roku. Tak się jednak nie stanie.
Jak poinformował premier Donald Tusk na konferencji prasowej ustawa wejdzie w życie, lecz dopiero 1 października 2025 r.
- Kilka miesięcy więcej resort klimatu i środowiska dostał, żeby to przygotować tak, żeby ludzie na tym niczego nie stracili - ani komfortu, ani pieniędzy. Jestem przekonany, że 1 października będziemy dużo lepiej do tego przygotowani - mówił Donald Tusk.
Co się zmieni?
Zgodnie z przepisami sklepy wielkopowierzchniowe (powyżej 200 mkw.) muszą wyposażyć swoje placówki w specjalne automaty do pobierania butelek z tworzyw sztucznych. Co zresztą już się odbywa - w takich dyskontach jak Lidl czy Biedronka pojawiły się dodatkowe pomieszczenia z butelkomatami, z których Polacy skorzystają na początku października.
Kaucja za tworzywa sztuczne, która zacznie wkrótce obowiązywać będzie można jednak odzyskać, oddając butelki do specjalnych automatów. Wysokość kaucji będzie wynosić:
- jednorazowe butelki z tworzyw sztucznych do pojemności 3 litrów - 50 groszy kaucji,
- wielorazowe butelki szklane do 1,5 litra - 1 zł kaucji,
- puszki do pojemności 1 litra - 50 groszy kaucji.
Co ciekawe według ankiety przeprowadzonej przez polską firmę ARC Rynek i Opinia aż 88 proc. pytanych Polaków podoba się pomysł, wprowadzenia systemu kaucyjnego w Polsce. To niewiele mniej niż w Niemczech. Tam system kaucji za butelki zapewnia wskaźnik zwrotów na poziomie 98 proc.
Dodajmy, że do 2025 r. unijne kraje członkowskie muszą uzyskać poziom selektywnej zbiórki tworzyw sztucznych na poziomie 77 proc. Takie systemy kaucyjne powinny być wdrożone we wszystkich państwach członkowskich do 2029 roku
W Biedronce i Lidlu automaty już stoją
W niektórych lokalizacjach dyskontów np. Lidl czy Biedronka już teraz pojawiają się pierwsze automaty. To właśnie w tego rodzaju recyklomatach po wrzuceniu butelek z tworzyw sztucznych, otrzymamy zwrotną kaucję. Lidl pierwsze testy zaczął już w 2022 roku, a w grudniu 2023 roku sieć chwaliła się, że z jej automatów pozyskano vouchery na kwotę 100 tys. zł. Podobne testy ruszyły w ubiegłym roku także w Biedronce. Na razie rozwiązanie w dyskontach funkcjonuje na zasadzie voucherów - klient otrzymuje 5 groszy za każdą butelkę. Dopiero od 1 października przyszłego roku zmiany będą bardziej odczuwalne dla naszych portfeli. Co ważne, kiedy nowa ustawa wejdzie w życie, butelki czy też puszki będzie można oddawać do dowolnego automatu.
